T.C. Ticaret Bakanlığı tarafından Sony Eurasia Pazarlama A.Ş.'den oyun fiyatlarında son dönemde görülen artışlar ile ilgili savunma istenmesi yurtdışında da haber olmaya başlamış durumda. GamesIndustry.biz tarafından yapılan haberde Türkiye'deki oyun fiyatları yurtdışı fiyatlarıyla karşılaştırılarak soruşturmaya bu farklılığının sebep olduğu belirtiliyor.
Önümüzdeki günlerde konu üzerine daha çok konuşulacak gibi. Sony cephesinden gelecek açıklama merakla bekleniyor. Konu hakkındaki gelişmeleri paylaşmaya devam edeceğiz.
-o-
Bildiğiniz gibi T.C. Ticaret Bakanlığı geçtiğimiz gün Sony’nin kısa zaman önce PlayStation oyunlarında gerçekleştirdiği ciddi fiyat artışını incelemeye aldı ve Sony Eurasia Pazarlama A.Ş.’den konuyla ilgili bilgi istedi.
Şimdi olay şu ki Ticaret Bakanlığı tarafından açılan soruşturmada Red Dead Redemption 2, NBA 2K19, Far Cry 5, God of War gibi oyunların fiyatlarının normalden yüksek olduğu iddiası araştırılacak. Burada spesifik olarak bu oyunların isimlerinin verilmesi, soruşturmanın İnternette Kalite Hareketi tarafından başlatılan kampanya sonucunda oyuncu şikayetleri üzerine açıldığını gösteriyor. Aksi halde daha muğlak ifadeler kullanılırdı, ama bakanlığın Sony Eurasia Pazarlama A.Ş.’ye yazdığı mektupta özellikle bu oyunların isimleri geçiyor ve “firmanız tarafından PlayStation markası altında dağıtımı ve satışı yapılan “Red Dead Redemption 2”, “NBA 2K19”, “FarCry 5”, “God of War” gibi oyunların fiyatlarının, Eylül – Ekim ayları itibarıyla piyasa şartlarında normal kabul edilebilecek bir orandan çok daha yüksek bir miktarda arttırıldığı, tüketicilerin satın alma davranışını olumsuz etkileyen bu uygulamanın tüketicileri aldatıcı ve yanıltıcı nitelikte olduğu iddia edilmektedir” deniyor.
Siz de dilerseniz söz konusu metne T.C. Ticaret Bakanlığı’nın Elektronik Belge Yönetim Sistemi'nde //e-belge.gtb.gov.tr/ adresindeki Belge Doğrulama Uygulaması'ndan 0b9fd157-f280-4399-ac8e-29673155c78b kodu ile erişebilirsiniz.
Elbette bu soruşturmanın amacı henüz bir suçlama yapmak değil, sadece iddiaların doğruluğunu araştırmak. Hal böyle olunca da bu incelemenin ne kadar süre alacağı belli değil. Önce Sony kendisinden istenen bilgileri Bakanlığa iletecek, sonra Bakanlık'ta konuyla ilgili soruşturmalar yürütülecek, muhtemelen bazı üçüncü tarafların da görüşleri ve belki de savunmaları alınacak ve nihai bir karar verilecek. Ancak şunu görüyoruz ki Ticaret Bakanlığı yukarıda linkini verdiğim belgeden okuyabileceğiniz gibi iddiaları son derece ciddiye alıyor.
Bu aşamada Sony Eurasia Pazarlama A.Ş.’nin 10 gün içinde bakanlığa talep edilen bilgi ve belgeleri sunması gerekiyor.
Eğer Türkiye'de PlayStation'ı temsil eden Sony Eurasia soruşturma sonucunda suçlu bulunursa ciddi bir cezai yaptırım ile karşı karşıya kalabilir. Hatırlarsanız daha önce de Türkiye'de faaliyet gösteren oyun ithalatçı ve dağıtımcıları benzer incelemeler sonucunda rekabet koşullarını ihlal ettikleri için ciddi miktarlarda ceza ödemek zorunda kalmıştı. Ceza ödemek zorunda kalmışlardı ama "aralarında anlaşma", "fiyat sabitleme" gibi rekabete uygun olmayan bu davranışların bugün bile devam ettiğini görüyoruz. Yani aslında bu firmalar ceza ödemek dışında bir yaptırımla karşılaşmadılar, oyun fiyatlarında olumlu yönde bir değişiklik de olmadı. Ancak bu sefer durum biraz daha farklı, çünkü gördüğüm kadarıyla işin içinde Rekabet Kurumu değil, Ticaret Bakanlığına bağlı bir diğer kurum olan Tüketicinin Korunması ve Piyasa Gözetimi Genel Müdürlüğü var.
Söylentilere göre Sony'nin ani fiyat artışının ardındaki tek sebep kur değişikliği olmayabilir, eğer gerçekten böyle bir durum varsa Sony'nin savunmasında buna da yer verilecektir. O zaman da soruşturma farklı yönlere de kayabilir, ama dediğim gibi teyit edilmemiş söylentiler konusunda çok da detaya girmeye gerek yok.
T.C. Ticaret Bakanlığı Tüketicinin Korunması ve Piyasa Gözetimi Genel Müdürlüğü tarafından başlatılan bu inceleme sonrasında oyuncular adına olumlu bir sonuç çıkarsa fiyat indirme ve bu indirim sonucunda ortaya çıkan farkın geri ödenmesi gibi yaptırımlar söz konusu olabilir. Bakalım önümüzdeki günlerde konuyla ilgili nasıl gelişmeler olacak?
Bakanlığın Sony Eurasia Pazarlama A.Ş.’den talep ettiği bilgi ve belgeler ise şöyle:
• Söz konusu artışın nedenlerine ilişkin ayrıntılı açıklamalarınız,
• Maliyet yapınızın ve girdilerin bu yapı içerisindeki etkisini gösteren ayrıntılı açıklamalarınız,
• İç piyasaya satışı tarafınızca Euro’ya endeksli fiyattan belirlenen bu ürünlerin diğer Avrupa ülkelerinde hangi fiyatlardan satıldığı ve bu fiyatlar ile maliyet unsurlarının Türkiye piyasasıyla paralellik gösterip göstermediğine dair detaylı bilgi ve belgeler,
• Dövize endeksli fiyat belirleme politikanız çerçevesinde, son 1 aylık dönemde döviz kurlarındaki yukarı yönlü hareketlerin sona erip yaklaşık % 21 oranındaki geri çekilmeler doğrultusunda ürünlerinizin fiyatlarında gerekli yeniden düzenlemeleri yapıp yapmadığınız hususunda ayrıntılı açıklamalarınız,
• Anılan ürünlerin fiyatına Ağustos ve Eylül ayları içerisinde yapılan artıştan önce en son hangi tarihte zam yapıldığı ve bu ürünlere ilişkin 01.01.2018 tarihinden başlamak üzere aylık alış ve satış fiyatlarında bir değişim var ise bu değişimleri gösteren fatura/fiş, ithalat belgesi örnekleri,
• Ürünün hangi kanallar ve mecralar üzerinden satıldığı/dağıtımının yapıldığı bilgisi,
• Söz konusu ürünlerin fiyatlarına ilişkin tanıtımların bir mecra kuruluşunda yapılması durumunda, bu tanıtımların hangi mecra kuruluşlarında (televizyon-hangi kanallarda-, internet, radyo, gazete, dergi, broşür vs..) ve en son hangi tarihlerde yayınlandığının bilinmesine, yazılı basında yayınlanmış olanların asıllarına (broşür vs…), sözlü ve görsel basında da yayınlandıysa bunlara ait ses ve görüntü kayıtları (CD/DVD ortamında),
• Konuyla ilgili olarak tarafınıza herhangi bir şikayet ulaşıp ulaşmadığı, herhangi bir tüketicinin sorununun firmanız tarafından çözümlenip çözümlenmediği bilgisi,
• Firmanızın açık unvanı, kayıtlı olunan ticaret/meslek odası faaliyet belgesi ile şirket ana sözleşmesinin bir örneği,
• Bağlı bulunduğunuz vergi dairesinin adı ile firmanızın vergi kimlik numarası.