Raji: An Ancient Epic – İnceleme
Bu sefer de Hint Mitolojisine doğru yol alma zamanı
Geçtiğimiz günlerde Uruz: Er Kişinin Geri Dönüşü ile bizim kültürümüzden bir oyunu tecrübe etmenin güzelliğinden dem vurmuştum. Hemen peşine de Hint mitolojisiyle bezenmiş bir maceraya atılmak güzel bir tesadüf oldu benim adıma. Sözü fazla uzatmadan hızlıca bu tecrübenin nasıl olduğuna geçiyorum yüksek müsaadelerinizle.
İki kardeşin hikayesi…
Hikayemiz, buralarda Karagöz-Hacivat diye bilinen gölge oyununa benzer sahneler kullanılarak anlatılmaya başlanıyor -ki oyunun ilerleyen kısımlarına da ara sahneler bu şekilde sunuluyor (bu da bence hoş bir detay, zira kültürlerimizin birbirinden beslendiği noktalara işaret etmek açısından güzel bir örnek).
Oyunumuzun kahramanı aslında kendi halinde yaşamını sürdüren, arada bir sirke gidip gösterilen yapan Raji isimli bir genç kız. Bir gün Raji ile kardeşi Golu sirkte takılırken, bir anda ortalık karışıyor, panayıra saldıran iblisler diğer çocuklarla birlikte Raji’nin kardeşini de kaçırıyorlar. Raji de doğal olarak kardeşini kurtarmak için o iblislerin peşine düşüyor. Kaçırılan kardeş – kurtarıcı abla teması basit geldiyse, hemen ilgi çekebilecek detaylarla süsleyelim konuyu.
Raji ile kardeşi Golu’nun katıldığı bu festival aslında Raksha Bandhan Festivali. Her yıl düzenlenen geleneksel bir Hint festivali olan Raksha Bandhan’da kızlar erkek kardeşlerinin bileklerine “rakhi” ismi verilen bir bileklik (tılsım) bağlarlar ve bu bileklik sembolik olarak onları korur. Karşılığında da kardeşlerinden bir hediye alırlar. Böylece karşılıklı olarak birbirlerini koruyup kollayacaklarına dair bir ahitleşme gibidir bu festival. Dolayısıyla daha ilk anından itibaren hikayemiz, böyle bir sembolizmle bezenmiş olarak çıkıyor karşımıza. Kardeşiyle bağına sahip çıkacak, onu koruyup kollayacak ablanın adı olan Raji, bunun sembolü olarak görülen tılsım “rakhi”den veya doğrudan doğruya buna adanmış festivalin adından gelen bir isimlendirme.
Tabii ki bu kadarcık bir detaydan ibaret değil oyunun Hint mitolojisinden aktardıkları; hikayemizin anlatıcıları da bizzat Durga ve Vişnu.
Durga, Hinduizmin ulu tanrıçası. Pek çok kolunda farklı silahlar tutup aslanının sırtında düşmanına saldıran, yüzünde ise barışçıl bir ifadeyle resmedilen, “İyi’nin Kötü üzerindeki zaferinin tanrıçası” Durga. Pek çok resmedilişinde şekil değiştiren iblis/cin Mahishasura’yı alt ettiği görülür -ki hikayemizin diğer yanında da bu iblis duruyor zaten. (Durga’nın Mahishasura’yı alt ettiği savaşa adanan, 9 gece süre Navaratri festivali de var, onu da bir yan bilgi olarak sunmuş olayım.)
Vişnu ise, Hinduizmin en üst tanrılarından birisi. “Mutlak Varlık”, “Nihai Gerçek” olarak addedilen Vişnu; dünya ne zaman bir kötülüğün, kaosun, yıkıcı gücün tehdidi altına düşse, avatarlarından birine bürünerek dengeyi yeniden kurmak ve Dharma’yı korumak üzere gelir. Dharma’yı da anlatırsam bu iş epey uzayacak, en iyisi o kısmı size bırakıp hikayemize döneyim :)
Buraya kadarki kısımdan anlaşılabileceği üzere, dünya büyük bir tehditle karşı karşıya, alt edilmeyi bekleyen büyük bir düşman var. Bunun için de tanrıça Durga ile tanrı Vişnu ellerini uzatmışlar. Uzandıkları yerde de kahramanımız Raji duruyor. İkisinin gözetimindeki Raji, iblisleri alt edip dengeyi yeniden tesis etmek gibi bir mücadeleye girişecek. Biz de onun bu mücadelesine eşlik edip bir yandan da Hint mitolojisinden kesitlere kulak verecek, bu uçsuz bucaksız denizden birkaç damlayla beslenmeye çalışacağız.
İşte oyunumuzun en kuvvetli olduğu nokta bence tam olarak bu. O kadar zengin bir kültürden besleniyor ki, her bir bölümünde yepyeni bir bilgi kırıntısıyla karşımıza çıkabiliyor. Sadece hikâyenin giriş kısmı için yazılabilecek paragraflar bile bunun için çok güzel bir örnek bence. Zaman zaman gölge oyunu formundaki ara sahnelerde, kimi zamanlarda da oyun içerisinde gezdiğimiz mekanların duvarlarında gördüğümüz resimlerde anlatılan hikayelerde ilgi çekebilecek detaylar mevcut.
İyilik ile kötülüğün savaşı, bu uğurda yapılan fedakarlıklar, kudretli kötüler, bu kötülere meydan okuyan büyük kahramanlar gibi pek çok konuyu ele alan Hint mitolojisinden parça parça bilgilerle bezenmiş bir oyun var elimizde. İşte tam olarak bu yönüyle de iştah kabartıyor. Ama oyunun kısa sürmesi, hikâyenin hızlıca bağlanması ve özellikle finali, ne yalan söyleyeyim, ağzımda biraz kekremsi bir tat bıraktı. Bu kadar büyük bir potansiyel taşırken bunu tam anlamıyla değerlendirememiş olması üzücü.
Bir genç kızdan büyük bir savaşçı yaratmak…
Tür olarak aksiyon-platform-macera kırması bir oyun Raji. Burada iyi yaptığı şeyler de var eksik bıraktıkları da. Oyunumuz sadece hikayesinde değil, oynanışında da Hint mitolojisinden besleniyor. Zaten hanım kızımız Raji, daha ilk anda bir Durga heykelinin önünde buluveriyor kendisini ve Durga’nın bir silahı ile kutsanıyor. (Burada aldığımız silahın adı ‘Trishul’, Hint mitolojisinden bir silah, Yunan Mitolojisindeki karşılığı Poseidon’un ‘Trident’i diyebiliriz)
Bu giriş bölümünde elimizdeki mızrağı nasıl kullanacağımızı, düşmanlarımızı nasıl farklı şekillerde alt edebileceğimizi görüyoruz. Oyunda ilerledikçe karakterimizin yetenekleri de gelişiyor, hatta yeni yetenekler ediniyor; daha farklı saldırılar yapmak, farklı düşmanları farklı farklı şekillerde alt etmek imkanına kavuşuyoruz. Sonraki aşamalarda önce bir yay ile kutsanıyoruz, sonra bir kılıç ile kalkan geliyor. En sonda ise, bizi biraz “overpower” kılan bir silaha (Çakra) sahip oluyoruz, onun hemen peşine de zaten oyunun finali geliyor.
Oyunun iyi yaptığı noktalardan birisi, farklı silahların kullanımı, bu silahlarda Raji’nin çok farklı saldırı şekillerine sahip olması. Ama (evet burada da kocaman bir ‘ama’ var) ne yazık ki bunu da ağız tadıyla kullandığımız söylenemez. Hikâye için geçerli olan sıkıntı burada da geçerli, oyunun süresi bu yetenekleri ağız tadıyla kullanmamıza engel oluyor. Yeni bir hareketi öğrendiğimiz yerde o hareketi kullanıyoruz, sonra sıradaki hareketi öğrenince onu geride bırakıveriyoruz. Bir yetenek ağacı koyulmuşsa oyuna (her ne kadar çok dallı budaklı olmasa da), o yetenekler arasında geçiş yapmamı gerektirecek bölümlerle karşılaşmayı, dilediğim anda farklı yeteneklerle farklı yollara sapabilmeyi isterdim. Ne yazık ki, finale doğru hızlı hızlı koştuğumuz ve bu esnada da pek çok iblisi alt ettiğimiz bir aksiyon sunmakla yetinmişler. Bir indie yapımcı olunca, bütçe kısıtları nedeniyle böyle bir tercihte bulunmuş olabilirler tabii, bunu da makul karşılamak lazım, farkındayım.
Oyunun platform kısımları biraz Prince of Persia’yı anımsattı bana (belki PoP özlediğimden, belki mekanların birbirini çağrıştıran yapısından, bilemiyorum). Tabii değişiklik sunduğu yerler de var (mesela su üzerinde hareket ettiğimiz kısımlar vs.) Ama öyle ahım şahım bir platform tecrübesi vadettiğini söylemek de güç, ortalama performans sergilediği yerlerden birisi diyebiliriz.
Bir de tabii bulmacalar var. Mandalaları veya ağaçları çok da bulmaca gibi değerlendiremiyorum, zira sadece önümüzdeki şeklin parçalarını doğru konuma getirmekten ibaretler. Dolayısıyla, benim için bulmaca kısmı sonlara doğru geldiğimiz bir mekânda çözdüklerimizden ibaret. Anlayacağınız öyle ahım şahım bir bulmaca yönü de yok oyunun.
Oyun görsel tarzıyla benden geçer not aldı. Müzikleri de çok hoşuma gitti. Her iki yönden de oyunun temasına uygun tercihler yapılmış ve böylece atmosfer güzel bir şekilde beslenmiş. Birbirinden görsel olarak ayrılan mekanlarda dolaşırken, kulağımızda da çok tatlı tınılar yankılanıyor. Görsel tasarım yönünden belirtilebilecek bir kusur (belki de tek kusur), zaman zaman kamera açıları nedeniyle karakterimizi veya hareket edeceğimiz yönü tam olarak görememek olur, bunun dışında ciddi bir sıkıntısı yok. Dolayısıyla bu açıdan da çok şikâyet gelmeyecektir diye düşünmekteyim. Belirtebileceğim son bir detay da oyunun Türkçe çevirisi. Bence gayet hoş bir çeviri olmuş, ülkemiz oyuncuları adına böyle güzel çevirilerle oyun oynama imkanının artması sevindirici bir gelişme bence.
Toparlayacak olursak; Hindistan’ın tarihi ve kültürel zenginliğini gözler önüne seren, birkaç saat boyunca keyifle ortak olduğum bir tecrübeydi benim için Raji. Ama kısa olması, aslında iyi yaptığı şeylerde esas potansiyeline ulaşmasının önüne geçmiş, bu da ister istemez eksi hanesine yazıyor.
Başlıklar
Hint mitolojisini resmen üzerimize boca etmişler, dört bir yandan yeni bir bilgi fışkırıyor :)
Raji’nin yetenekleri
Müzikler çok hoş
Oyun kısa, hikâye hızlı geçilmiş, yetenekleri ağız tadıyla kullanamıyoruz
Kamera açılarının sorun yaşattığı anlar var
Finalinden pek hoşlanmadım
ek bilgi ; Oyun çıkmadan evvel steam tartışmalarında türkçe dil desteği konusu açıldı. baya bir destek aldığı için yapımcılar türkçe dil desteğini de eklediler.