Süper kahramanlar ve kostümleri çok uzun yıllardır hayran kitleleri tarafından en çok tartışılan konulardan birisi. Hatta belki de bu alevli tartışmaların en harlısı yine bu kostümler üzerinden dönüp, dolaşıyor. Çok uzun zamandır hayatımızda olan ve sadece çizgi romanların değil popüler kültürün de mihenk taşlarından birisi olan Spider-Man belki de bu tartışmaların en çok üzerinde döndüğü karakter. Sadece çizgi roman olarak bakmak durumun vahametini görmek açısından yeteri olmayacaktır. İşin bir de çizgi film, oyun ve sinema boyutu var. Bu listeyi yaparken sinema filmlerinden kaçınmaya çalıştım çünkü oradakilerle ilgili zaten yeteri kadar tartışmaya doyduk. Ayrıca bir kostümü canlı hale getirmek çizmekten çok daha farklı bir alana giriyor kıyas yapmak biraz haksızlık olabilir.
Genellikle çizgi romanlarda görüp beni etkileyen veya "abi siz ne yaptınız?!" dedirten kostümleri derlemeye çalıştım. Elbette koca külliyat içerisinde çok daha çirkin veya güzel kostümler bulmak mümkün. Zaten "güzel" ve "çirkin" kavramı da epey göreceli şeyler. Belki bu yazıyı okurken siz benim beğendiğim bir kostümden haz etmeyeceksiniz ya da saçma bulduğum bir kostümü çok beğeneceksiniz. Sonra biz de dönüp dolaşıp kostüm tartışmasına geri döneceğiz! Hazırsanız Peter Parker'ın hem çizgi roman sayfalarında hem de çizgi filmlerde üzerine çizilen kostümlere şöyle bir bakalım;
+Fear Itself Kostümü - Büyük Güç Derken Bu Kadarı Biraz Fazla Sanki
Marvel'ın kelime oyunlarıyla arası her zaman iyi olmuştur. Franklin Roosevelt'in "Korkmamız gereken tek şey korkunun kendisidir." cümlesinden esinlenerek ortaya çıkan Fear Itself mini serisi de bunun çok güzel bir örneği. X-Men, Avengers ve Spider-Man gibi epey mühim isimlerin bir araya geldiği bir hikaye olan Fear Itself'in temelleri Asgard'ın geçmişine dayanıyor. Kudretli bir Asgard varlığı olan Serpent'in dünya üzerine korku yaymaya başlamasıyla kahramanlar görev başına geçiyor. Normal kostümleri böylesine zorlu bir düşmana karşı yeterli olmayacağı için tüm ekip kendi güçlerini daha da yükseltecek yeni ve özel Asgard işi kostümlerle donatılıyor.
İşte bu yeni kostümlerden bir tanesi de mahallemizin sevimli komşusu Spider-Man için tasarlanmış. En azz evren kadar eski bir metal olan Uru kullanılarak yapılan kostümün tasarımı da şahane bir hikayeye sahip. Dünyanın belki de en gelişmiş kostüm tasarımcısı Tony Stark ile Nidavellir Cüceleri tarafından tasarlanan kostüm Thor'un çekici Mjolnir ve Odin'in mızrağı ile aynı maddeden yapılmıştı. Böylesine büyük bir güçle kuşanan Spidey adeta bir yarı tanrı kıvamında düşmanları pataklarken kostümün tasarımı da göz dolduruyordu. Klasik kostümün özü bozulmadan renklerin değişşmesi ve kollara takılan iki olağanüstü güçlü kolluk ile birlikte Spidey muhteşem gözüküyordu. Kostümün en üzücü kısmı ise amacına ulaştıktan sonra yok olmasıydı. Gerçi New York sokaklarında Spidey'i bu kadar güçlü görmek işin tadını biraz kaçırabilirdi.
-2004 Secret War Kostümü - Pokemon'daki Brock'a Özel Tasarım
Eğer Marvel çizgi romanlarında aramalara anahtar kelimeler olarak "gizli" ve "savaş" yazarsanız sonsuzlukla başbaşa kalabilirsiniz. Bu gizli savaş(lar) işini biraz fazla abartan Marvel'da tam olarak istediğimizi bulabilmek için en kestirme yol yılı söylemek. 2004 yılında çıkmaya başlayan Secret War mini serisi Brian Michael Bendis'in en iyi işlerinden biri değildi... Nick Fury önderliğinde Spider-Man, Captain America ve Wolverine gibi karakterlerin gizli bir göreve çıktığıı seride kostümler de ortama uyum sağlamak için gizlilik temalıydı.
Ancak zannediyorum ki çizer Gabriele Dell'Otto, Spider-Man'in gözlerinin gizliliği bozacağını düşünmüş. Yoksa Spider-Man'e adeta Pokemon çizgi filmindeki Brock gibi gözler vermenin pek bir anlamı yok... Zaten çizim tarzıyla bir çizgi romandan çok 3D modellemeleri andıran Secret Wars çok kötü bir hikaye olmasa da gözü yoran bir hikayeydi. Her ne kadar kostüm orijinale sadık kalmaya çalışsa da o gözler ve çizim tarzı Spider-Man'in diyaloglarına odaklanmanızı engelliyordu. Dr. Doom sonrası Latveria'nın halini de gördüğümüz çizgi romanda Spider-Man'in pek bir şey görebildiğini ise hiç sanmıyorum. Gerçekten Todd McFarlane ile büyüklüğü arşa çıkan Spidey gözlerini bu kadar kısmaya ne gerek vardı?
+Spider-Man Noir Kostümü - Artık Her Gördüğümde Aklıma Nic Cage Geliyor
Farklı farklı Spider-Man versiyonları genelde göz kanatıcı sonuçlarla üzücü bir şekilde hafızalarımıza kazınsa da arada bir güzel işler de karşımıza çıkıyor. Spider-Man Noir de artı hanesine yazılan karakterlerden birisi. Aslında Marvel'ın kendi içerisinde oluşturduğu Noir evrenin de bir parçası olan bu karanlık Spidey tasarımıyla da gönlümüzü çalmayı başardı. 1930'larda geçen bir evren için harika detaylarla bezenmiş ve bir o kadar da dönemin sadeliğini yansıtan Noir kostümü şüphesiz bir Batman esintisi de taşıyor. Zaten 2010 yılında çıkan Spider-Man: Shatttered Dimensions oyununda Noir kısımları da Batman oyunlarını andırıyordu, iki karakterin gölgelerde hareket edip gece avlanması da benzeşmeyi güçlendiriyor.
Çizgi romanlarda 2009 yılında ilk kez gördüğümüz Spider-Man Noir bir başka Peter Parker versiyonu ama kendisinin bazı katı kuralları yok. Örneğin 1930'ların başında bir olayda May Yenge'yi kurtarmak uğruna Vulture'u öldürdüğünü görmüştük. Hikaye ilerledikçe Hitler'in Avrupa'da güç kazanmasına kadar uzanan Spider-Man Noir hikayesi sadece Spidey özelinde değil Marvel'a da alternatif bir bakış atmamızı sağlıyordu. Normal kumaştan yaptığı maskesi, içerisine giydiği kurşun geçirmez zırhı ve cebinde taşıdığı tabancalarıyla bildiğimiz Spider-Man'in çok dışında bir karakter Noir. Usta bir nişancı olan Earth-90214'ün Peter Parker'ı amacına uygun olarak da bir gözlük tasarlamıştı. Into The Spider-Verse filminde Nicolas Cage tarafından seslendirilmesi de kendisine olan hayranlığımı biraz daha arttırmıştı.
-Spider-Man: Unlimited - The Animated Series'in Mirası Nasıl Harcanmamalı?
Çocukluğumun en güzel detaylarından birisi Spider-Man The Animated Series idi. Fox Kids sayesinde tüm bölümlerini izleyebildiğimiz The Animated Series final yaptıktan sonra Spider-Man adına üzücü bir yol başlamıştı. 1999 yılında yayınlanan Spider-Man: Unlimited çizgi filmi ise adeta başarısız bir klon olmaktan öteye gidememişti. Aslında dizinin ilk ortaya çıkış amacı Spider-Man'in orijin hikayesini ekrana taşımaktı. Lakin çizgi film bu işi o kadar özüne aykırı ve saçmalıklarla dolu bir şekilde yapmaya çalışmıştı ki dizi apar topar ilk sezondan sonra iptal edilmişti.
Sadece 13 bölümden oluşan dizinin en korkunç tarafı ise Spider-Man'in kostüm tasarımıydı. Hani o yıldan sonra da gerçekten çok çok kötü kostümler gördük ama Unlimited'ın ortaya çıkardığı Spider-Man portresi göz kanatmanın da ötesine geçmişti. Acayip saçma sapan bir karanlık temalı kostüm, sırtında masa örtüsünden hallice ne idüğü belirsiz bir pelerin ve dünyanın en çirkin Spider-Man logolarından birisiyle Unlimited'ı izleme gafletine düşmüş her çocuğun bilinçaltı kirlenmişti. Hikayenin bir noktasında Thundercats benzeri bir şeylerin de olaya dahil olduğunu da not düşmekte fayda var. Yani bu garabet kostüm belki de dizinin en büyük sorunu değildi bile...
+Spider-Man: 2099 - Unlimited'ın Olmaya Çalışıp Olamadığı Kostüm
Tıpkı Spider-Man Noir gibi Spider-Man 2099 da artı hanesine yazacağımız nadide karakterlerden birisi. Kendi evreninde, kendi işinde gücünde geleceğin Spider-Man'i olan Miguel O'Hara, 90'lı yılların zibilyon tane Spider-Man versiyonundan sadece birisiydi. Lakin belki de bu dönemin en akılda kalan varyantı da yine 2099 oldu. Peter David ve Rick Leonardi tarafından tasarlanan 2099'un en büyük alametifarikası ise 90'lı yıllardan geleceğe bakışı kostümü ve evreninde harika bir şekilde taşıyor olmasıydı.
Klasik Spider-Man renk paletinin korunmasının yanı sıra değişen dünya ve atmosfere uygun bir formata uygun hale getirilmesi de 2099'un kostümünün en büyük başarılarından birisiydi. kollarındaki detaylar, Spawnvari bir tasarım ve Unlimited'ın aksine çok daha organik gözüken bir ağımsı pelerinle Spider-Man: 2099'u güzel bir şekilde anıyoruz. Hatta kendisi Sony'nin Spider-Verse'ü geliştirme aşamasında da kilit bir rol oynayacak. Into the Spider-Verse'ün iki yeni devam filminde Miguel O'Hara ana karakterlerden birisi olarak karşımıza çıkacak gibi gözüküyor, kostümü ise yine her zamanki gibi şahane duruyor.
-Spider-Man: 2211 - Sayı Büyüdükçe Tasarım Faciaları Da Artıyor
Peter Parker dışında bir ismin Spider-Man adını alması beni her zaman tedirgin ediyor. Bu konuda birkaç güzel örnek görsek de tedirginliğimin çok haklı sebepleri var. Bunlardan birisi ve belki de en korkuncu da Max Borne! İsmen tanıdık gelmemiş olabilir çünkü kendisini çizgi romanlar içerisinde çok fazla görmedik. Ancak 2211 yılının alternatif Spider-Man'i olan Borne'un kendisi de kostümü de adeta bir facialar geçidi. İki kol yetmemiş olacak ki Doctor Octopus misali arkasında dört tane kolla dolaşan Borne'un Juggernaut'un minyatürü gibi gözüken kafası, Fantastik Dörtlü dolabından çalınıp üzerine alakasız bir şekilde kırmızıyla işlenmiş logosu Spider-Man adına görebileceğiniz en çirkin şeylerden birisiydi. Bu gözlerin daha önce Spiders-Man isimli bir ucubeyi de gördüğünü hatırlatmak isterim...
90'lı yılların "Ne yapıp ne ederiz de en büyük değerimiz Spider-Man'i daha da rezil ederiz?!" sorusu üzerine cevap olarak bulunan Max Borne'un ortaya çıkış hikayesi de 2099 ile doğrudan bağlantılı. 1995 yılında Spider Man 2099 Meets Spider-Man çizgi romanıyla ilk kez tanıdığımız 2211 adeta Marvel tarafından bize verilen "hiçbir güzel şey cezasız kalmaz" mesajının vücut bulmuş haliydi. Neyse ki Spider-Man acayiplikleri daha da öteye gidince kendisine pek yer kalmadı. En son 2010'lu yılların ortasında gördüğümüz Max Borne ve garabet kostümü umarım bir daha karşımıza çıkmaz.
+Black Suit'in Ta Kendisi - Secret Wars'un En Güzel Hediyesi
Listeyi bir iyi bir kötü şeklinde yazarken her güzel kostüme geldiğimde sanki ilkokulda defterin sağ tarafına geçmişim gibi içimi bir huzur kaplıyor. Spider-Man hikayelerinde de içimi böyle huzurla kaplayan kalitede güzel işler vardı. Geçmiş zaman kullanıyorum çünkü yeni dönem Spider-Man çizgi romanları beni pek içine çekemiyor. Yolun sonunda Venom'un doğuşuna tanıklık edeceğimiz Secret Wars (2004 ile alakası yok 1980'lerin ortasında çıkan muhteşem seriden bahsediyorum) Spider-Man ve Marvel adına bir dönüm noktasıyd. Beyonder'ın ana evren olan Earth-616'yı gözlemleri sonucunda süper kahramanlarla süper kötüleri dövüştürmek istemesiyle başlayan olaylar zincirinde X-Men, Avengers, Doctor Doom, Kang ve Ultron gibi devasa isimleri içeriyordu.
Beyonder'ın iyi olarak düşündüğü Magneto ve kötü olarak düşündüğü Galactus ise tarafsız kalarak olaya biraz da politik bir altyapı ekliyordu. En nihayetinde Reed Richards'ın bir portal açabilmesiyle her şeyin normale döndüğü olayda Spider-Man'in dünya dışı bir şekilde elde ettiği siyah kostümü büyük merak uyandırmıştı. Siyah kostümüyle birlikte J.J. Jameson'un gazabını daha da üzerine çeken Peter, kostümde bir şeylerin normal olmadığını anlayınca simbiyot ile tanışmış ve Venom'un hikayesi resmen başlamıştı. Bu ikonik siyah kostüm daha sonra birkaç kere daha Peter Parker tarafından giyilse de 1980'lerde buna canlı tanıklık edenlerin şokunu düşünemiyorum. Zaten Secret Wars çizgi romanı çıkışıyla birlikte döneminin açık arayla en çok satan çizgi romanı olmuş ve ne yazık ki Marvel'ın durup durup bir araya gelme hikayeleri yazmasının da önünü açmıştı...
-Cyborg Spider-Man - Spider-Cyborg İsmi Facianın En Güzel Özeti
Çizgi romanlarda hayranları ortadan ikiye bölen Superior Spider-Man serisinde benim tarafım her zaman Peter Parker'dan yana. Olayı kısaca özetlemek gerekirse bir şekilde Peter'ın vücuduna giren Otto Octavius'un zihni Spider-Man olarak ortalıkta cirit atmakta ve kafasının içerisinde adeta bir vicdan gibi dolaşan bir Peter Parker ile yaşamaktaydı. Peter Parker'dan başka Spider-Man görmekten pek haz almayan hayranlar için bu zihin transferi olayları da tat kaçırıcı olmuştu. Daha da tat kaçıran bir diğer detay ise Superior Spider-Man'in başka bir evrenden arkadaşı olan Spider-Cyborg idi...
Sadece Spider-Cyborg adı bile Otto Octavius bedeninde olsa bile Peter Parker'ı hapsolduğu diyarda kahretmeye yetmiştir. Earth-2818'in Peter Parker'ı olan bu Cyborg, Otto ile bir olup Karn'ı yenmeyi başarmıştı. Normal halinde Spider-Man'den hiçbir farkı olmayan hatta o klasik kostümüyle göze epey hoş gelen karakteri Cyborg olarak görmek adeta bir kabus yakıtı haline gelmişti. Neyseki bu robotik arkadaş Marvel Evreni'nin kalıcı simalarından birisi olmadı ve ortaya çıktıktan birkaç ay sonra yaratıcısı Dan Slott tarafından öldürüldü.
+Klasik Kostüm - Kimseyi Görmedim Ben Senden Daha Güzel
Spider-Man'i popüler kültürün en ikonik karakterlerinden birisi olmasını sağlayan en temel detaylardan birisi de ilk ortaya çıktığındaki şahane kostümü. Klasik kostüm belki ilk kez Amazing Fantasy #15'te çıktığı haliyle kalmadı ama özüne sadık kalınan kostümlerin başarısını da görüyoruz. Stan Lee ve Jack Kirby önderliğinde gördüğümüz tasarımın eleştirilebilir tek yanı belki de koltuk altındaki ağ kısmıydı. Ancak 60'lardaki çizgi romanları ve Spider-Man'i düşününce karaktere ağ atarken süzülmesi için aerodinamik anlamda da mantıklı bir ekleme gibi gözüküyordu. En favori Spider-Man içeriğim olan The Animated Series'in de neredeyse tamamen sadık kaldığı bu kostüm halen Spider-Man denilince kafada canlanan ilk kostüm konumunda.
Ne zaman ki Marvel bu kostümde ciddi değişiklikler yapmaya başladı Spider-Man yavaş yavaş özünden uzaklaşmaya başladı. Belki de en hoş değişikliklerden birisi olan Todd McFarlane dönemindeki gözleri kocaman yapan kostüm bile orijinalin muhteşem olması sebebiyle tam olarak hayranların içine sinmemişti. Spider-Man oyunlarının da en cazip kısımlarından olan kostüm seçeneklerinde mümkün olduğunca çok bu kostümle oynamaktan keyif alıyorum. Her ne kadar çok başarılı alternatif versiyonları olsa da bana göre bu orijinal kostümde değişiklik olarak kabul edilebilecek iki nokta var. Belki ortada yer alan Spider-Man logosu biraz daha modernize edilebilir bir de artık modern çağda koltuk altındaki ağlara gerçekten gerek yok gibi gözüküyor.
-Spider-Armor MK I - Seni Yok Eden Asite Şükran Borçluyuz
Spider-Man'in en kısa soluklu kostümlerinden biri olmasına karşın çizgi romanlar dışında da farklı yerlerde karşımza çıkması epey üzücü bir durum. Zaten Spider-Armor ismi doğrudan bir iticilik sebebi. Ancak bir de samuray mıı desem ne desem bilemediğim acayip bir grilikle kaplanmış siyah arkaplan olunca Spider-Armor Mark 1 gerçekten korkunç bir tasarımdı. İşin en ilginç yanı bu kostümün Earth-616'da yani ana evrende bizzat Peter Parker tarafından giyilmiş olması. Yani bir alternatif versiyondan da bahsetmiyoruz.
Bu adeta Shredder'ın elinden çıkmış gibi gözüken kostümü New York sokaklarında Dragon Man, Super-Adaptoid ve Vanisher gibi ilginç isimli Yeni Enforcerları dövmek için bizzat Peter Parker tasarlamıştı. Ancak çizerler bir noktada bu garabet kostümü çizmekten illallah etmiş olacak ki Spider-Armor ilk gözüktüğü sayı olan Web of Spider-Man #100'de işini görüp en nihayetinde asit tarafından kullanılamaz hale gelmişti. Bu kostümü daha sonra The Animated Series'in sonlarında milyoner Peter Parker'ın üzerinde adeta bir güç gösterisi şeklinde görmüştük. Eh, parayla zevk satın alamıyorsunuz...
Bonus: Bombastic Bag Man - Düşük Bütçeli Spider-Man Cosplay'i Arayanlara Müjde!
Secret Wars hikayesinden sonra siyah kostümüyle kısa süreli bir aşk yaşayan Peter Parker, kostümün tuhaflıklarını anlayınca ilk durağı da Reed Richards'ın laboratuvarı olmuştu. Fantastik Dörtlü binasında Mr. Fantastic tarafından muayene edilen Peter üzerindeki kostümün bir simbiyot uzaylı olduğunu anlayınca, simbiyotu orada bırakıp gitmeye karar vermişti. Ancak yanında yedek kıyafet olmadığı için Peter Parker'ın gizli kimliğini saklamak için bir yol bulmasıı gerekiyordu. Yalın ayak bir vaziyette giydiği Fantastik Dörtlü eşofmanlarının üzerine geçirdiği kese kağıdıyla birlikte en ikonik Spider-Man kostümlerinden birisi de doğmuş oldu; BOMBASTIC BAG MAN!
Litaratürde "Fazladan Fantastik Dörtlü Kostümü" olarak da yer alan bu efsane kostümü sonrasında oyunlarda da gördük. Hatta PlayStation 1 ve bilgisayara çıkan Spider-Man oyununda açılabilir olan Bombastic Bag Man kostümü o zamana kadar bir oyunda gördüğüm en muazzam detaydı. Johnny Storm'un sırtına yapıştırdığı "Tekmele Beni" yazısıyla birlikte apar topar evine dönmeye çalışan Peter, pardon Bombastic Bag Man halen akla gelince yüzleri güldüren bir detay. Johnny ile Peter arasındaki dostluğun da zaman içerisindeki evrimini düşününce güzel eski Marvel çizgi roman zamanları için insan üzülmeden edemiyor...
Acayip Bonus: Spider-Man BRUCE BANNER - Herhangi Bir Yanlışlık Yok, Keşke Olsaydı
Söz konusu Spider-Man olunca her türlü acayiplik karşımıza çıkabilir. Bir sürü örümceğin tek bir insan olup maske taktığını bile gördük neticede. Ancak alternatif evrenlerde bile olsa gerçekten "Peki ama neden?!" sorusunu sorduran olaylar genelde hep Spider-Man'in başına geliyor. Earth-70105 isimli bambaşka bir evrende Doctor Banner'ın Peter Parker'ın başına gelenlerden kendini sorumlu tutmasıyla birlikte başlayan tuhaflığın da ötesinde saçmalığın kıyısında bir olay dizisiyle birlikte Bruce Banner, resmen Spider-Man oldu. Tıpkı Peter gibi bir örümcek tarafından ısırılarak kendi üzerinde deney yapan HULK pardon Banner, bir de her şey normalmiş gibi kendine bir kostüm ayarlamış.
Orijinal kostümün tasarımı desen tam değil, acayip kırmızı ışıkları tuhaf gözleri derken bu kostüm de Bruce Banner'ın Spider-Man olması kadar garip gözüküyordu. Tamamen alternatif evrenlerde kalsa yine gözden uzak, gönülden ırak olacağı için belki bilinmezlik denizinde kaybolacak olan Bruce Banner usulü Spider-Man, 90'lardan yeterince nasibini almamış gibi Spider-Verse ile birlikte acayiplikleri tekrar toplayan Marvel'ın hikayeye kattığı isimlerden de birisi olmuştu. Neyse ki 2010'lu yılların ortasında halı altına süpürülen örümcek kalıntılarından birisi de Bruce Banner olmuştu. Doktor, sen Hulk olarak yeterince iyisin böyle şeyler yapmana hiç gerek yok.
1962 yılında muhteşem bir tasarım harikasıyla başlayan Spider-Man kostümleri atmış sene içerisinde ne kadar acayip hale girebilirse o kadar acayip hale girdi. Marvel'ın 90'lar ve 2010'larda Spider-Man'e bağlı tüm acayiplikleri bir araya getirme sevdası da bu kostümlerin sayısında büyük bir fırlamaya yol açtı. Muhtemelen ilerleyen yıllarda bir büyük Spider-Man toplaşması daha göreceğiz. Çok büyük olasılıkla yine çok acayip Spidey varyasyonları ve epey tuhaf kostümlerine tanıklık edeceğiz. Lakin lütfen Max Borne tekrar dirilmesin, yeni yeni tuhaflıklara daha sıcak bakıyorum.
