2022-2023 futbol sezonu şip şak geride kaldı. Muhtemelen futbol tarihindeki en acayip sezonu da geride bıraktık. Zira sezon ortasında çok acayip, pek garip bir Dünya Kupası izledik. Aslında futbol adına epey yoğun bir takvim vardı ama ben niyeyse bu atmosferin tadını çok çıkaramadım.
Normal şartlarda bir büyük turnuva zamanı futbol oyunlarıyla ekstra haşır neşir olurdum. Günde 6 saat oynanan FM/CM kombinasyonu 8 saate çıkar kalan zamanlarda da FIFA ya da daha eskiden PES oynanırdı. Lakin futbol oyunları artık o kadar tekdüzeleşti ki değil 10 saat oynamak, 10 maç atacak mecali bulamıyorum. FIFA demişken önümüzde bir EA FC 24 gerçeği var. Onunla birlikte bir de Football Manager'dan bir sene vadeli büyük bir duyuru geldi ve FM 25'in Unity motoruyla baştan yaratılacağı açıklandı. Tüm bu bilgiler ışığında bakalım top tepmeli oyunların önümüzdeki günleri nasıl şekillenecek?
Kaleciden Forvet, Stoperden Kaleci, Forvetten Sol Bek
Şimdi bu yukarıdaki ara başlığı görünce işin içerisinde şaka var zannediyorsunuz. Esasen bir şaka var ama bu şakayı bu sefer ben yapmadım, EA yaptı. FIFA'ya çok uzun bir süre ara vermiştim, Ultimate Team'i zaten bırakalı 5 sene olacak. Bir girip bakayım neler oluyor dedim, demez olaydım. FUT'a gelen yeni güncellemeler silsilesiyle birlikte kalecilerin forvet, stoperlerin kaleci olduğu çok acayip bir döneme girildiğini gördüm.
Hani FIFA'ya zaten hiçbir zaman mantıklı bir futbol oyunu çerçevesinde bakmamıştım ama Petr Cech - Manuel Neuer çift forvetinin kalesinde Kyle Walker olan bi takıma gol atmaya çalışmasını izlemek beni tamamen oyundan soğuttu. Yeni nesil böyle absürtlükleri seviyor sanırım. Lakin benim gibi eski kafalı futbol severler için resmen tetiklenme noktaları bunlar. Yani hangi paralel evrende Petr Cech, forvet oynayabilir ki?! Kafasına direk falan mı düştü acaba...
Eh, FIFA oyunlarının son yılları zaten tamamen FUT sağmacılığı üzerine geçiyordu. Yani bir keyifle oturup oynanacak kariyer modu keyiften çok ekmek içini andıran bir monotonluk ve yavanlık haline dönüşüyordu. Diğer modların da her 4 senede bir minimal güncelleme aldığını düşünecek olursak FIFA ve artık EA FC'den hiçbir beklentim yok. Hatta bu sene yaza doğru getirdikleri bu mevkisel saçmalıklar dahil olmak üzere futbolun doğasıyla dalga geçen ve olayı tamamen Amerikanizasyona döken yapıyı çok daha erken görebiliriz.
İşin en üzücü yanı ne biliyor musunuz sevgili Oyungezerler? Rekabetin ortadan kalkmış olması. FIFA bu hususta tekel olduğu sürece yapacağı her türlü saçmalığı muhteşem bir şekilde paketleyip satacak. Öyle böyle satmayacak, milyarlarca, katrilyonlarca, matematiğimin yetmediği zibilyarlarca paketler açılacak. Messi'den adeta bir Jorge Campos misali kaleci olacak, Ronaldo'nun amuda kalkmış versiyonu şeklinde özel bir kart çıkacak ve deliler gibi oynanacak. Her alıcısı olan mal gibi FIFA'da çalışan sistemi bozmayacak ve benim gibi pırpır Castolo özlemi çeken, yaşları her geçen gün kemale ermeye yaklaşan binlerce (1001 kişi falan) oyuncu da giderek futbol oyunlarından soğuyacak.
Gerçekten Tüm Sorun Maç Motoru Muydu?!
Jenerasyon çok hızlı bir şekilde değişiyor ve buna ayak uydurmak zaruriyet durumunda. Menajerlik oyunlarıyla sıfır görsellik, Championship Manager ile tanışan benim gibi deliler bir FM'de aranan belki de en son şey maç motoru. 2D top adamcıklarla ilk tanıştığımız CM 4 (2002-03) oyununda Romario'yu Fener'e getirip röveşata attığını hayal ederken de gayet mutluydum. Top adamcıklardan bağımsız 2001-02 de Nikiforenko 30 yarddan gol attı yazısını görünce kafamda canlanan gol ile de aşırı mutluydum. Hayal gücünün render etme yeteneği 99 tane 4090 TI MEGA ÜBER sürümün bir araya gelmesinden daha güçlüdür. Lakin neredeyse son 10 yıldır aynı oyunu minik minik değiştirip önümüze sunan Sports Interactive'e göre FM'nin ihtiyacı olan değişiklik maç motorundan mütevellitmiş.
Son yapılan duyuruyla birlikte FM 25 ile birlikte eski motorun rafa kalkacağı ve Unity ile baştan bir motor yazılacağı açıklandı. Bu motorun yaratılmasındaki temel sebep ise maçların daha gerçekçi gözükmesini sağlamakmış. Zaten bunu senelerce deneyen EA, FIFA Manager ile bir arpa boyu yol katedememişken FM'in sorunu burda görmesindeki tek sebep jenerasyon geçişi. Yeni nesil artık oyunlara benim ve akranlarımın baktığı gibi bakmıyor. Yani onlar Mbappe'yi sağdan bindirirken çok daha fazla 3D görmek istiyor. Çünkü Mbappe'nin maçlarını değil tiktoktaki kısa videolarını izliyorlar. Bizim için durum farklıydı, Star TV'de yayınlanan Şampiyonlar Ligi Özel programında haspel kader Sabri Ugan ağabey iki özete sesiyle renk katarsa futbolun zirvesine tanıklık edebiliyorduk. Bu yüzden her türlü futbol içeriğini SD kartlara değil hafızalarımıza kaydediyorduk. 2002'de Zidane'ın Leverkusen ağlarına yolladığı o acayip voleyi 2-3 kere izleme şansına erişip mahallede denemeye çalışırken, CM 01-02'de "HITS WITH A VOLLEY" yazılarında anında o görüntü full heyşdi şekilde aklımıza geliyordu.
Öte yandan Football Manager oyunlarının maç motorundan bağımsız o kadar büyük sorunları var ki. Mesela yapay zeka antrenörler halen nato kafa nato mermer şeklinde ilerliyor. Bakın eğer 99 sezon 2-4-1-3 gibi absürt bir sistem ile her kupayı alsanız bile sizden başka kimse bu sistemi kullanmıyor. Bunun gerçekte olma ihtimali sıfır. Mourinho'nun 4-2-3-1'i Türkiye Ligi başta olmak üzere tüm dünyayı çok uzun süre kasıp kavurdu. Bir dönem yine Türkiye de dahil olmak üzere liberolu üçlüden başka bir şey oynamak büyük günah kabul ediliyordu. Pep'in çok üzerine koyduğu 4-3-3'ten hiç bahsetmiyorum bile. Yani bir antrenör çıkıp oyunu değiştirdiği zaman buna herkes tepki verirdi. Zaten futbolun en muhteşem yanı da bu tez-anti tez-sentez şeklindeki diyalektik yapısıydı. Lakin Football Manager Hegel ve Marx'a katî bir suretle karşı çıktığı için hiçbir anti tez üretilmiyor, doğal olarak sentez de çıkmıyor.
Muhtemelen bu konuda kendilerine gelen talep de çok az. Zira Klopp-Guardiola çekişmesi dışında taktik anlamında kimseyi takip etmeyen bir jenerasyona sahibiz. Simone Inzaghi'nin bu sene Inter ile yaptığı 3-5-2 / 5-3-2 usulü geçişli muazzam kayma savunması Şampiyonlar Ligi finali olmasa kimsenin farkına varmayacağı bir husus olacaktı. Zaten FM'de de üçlü savunma oynamak epey monoton bir hale geliyor ve bir süre sonra oyun motoru sisteme uygun stoper üretmemeye başlıyor siz de ya savunması biraz iyi olan bekleri evirmek zorunda kalıyorsunuz ya da kayıt dosyasını ebediyete kadar açılmamak üzere kapatıyorsunuz.
Kıssadan hisse elinize klavyeyi ve oyun kolunu alıp büyük bir keyifle futbol oyunu oynamak halen ütopik bir hayal. FUT'un zehirlediği futbol oyunları dünyası yeni gelen oyunları da tamamen online tabanlı, paket açma iştahlı birer canavara çeviriyor. Sensible Soccer'da lig yaratma keyfini yaşamış, Huylens'in bir ara pasına koşma umuduyla hayata sıkı sıkıya tutunmuş bir avuç futbol dilencisi de benim gibi bulabildiği mecralarda şikayet ediyor. İstersek kalenin tepesine çıkıp "Deli Şenol" gibi tepinelim ya da Higuita gibi sınırları zorlayalım hiçbir şey değişmeyecek. Günün birinde bir multi mega milyarder hakiki futbol aşığı, bırakın bu şeytan icatlarını ben size gerçek futbol sunuyorum diyene kadar hiçbir şey değişmeyecek. Yine menajerlik oyunlarını oynayanların büyük çoğunluğu sadece transfer yapmak için sonsuz kayıt açacak. Yine EA FC ile birlikte paket açılış videoları "OH MY GOD IS THAT AN ICON" şeklinde dünyanın en beyefendi futbolcularına amuda kalkıp ayaklarıyla alkışlatan, fok balığı muamelesi yapan bir futbol dönemine gireceğiz. Bu kadar şikayet ettikten sonra gideyim de PES 6'daki tozlu Master League kayıt dosyamı yeniden açayım, Ximelez'in atacak pasları, Castolo'nun kaçıracak golleri varmış...
