SSD teknolojisinin ev kullanıcıları için ulaşılabilir hale geldiği günleri daha dün gibi hatırlıyorum. O zamanlar SSD takınca bilgisayarlar çağ atlamış gibi oluyordu, Windows’un açılışını dakikalar boyunca beklemek zorunda kalmamak bile inanılmaz bir şeydi. Hani bazen olur ya, “bundan daha iyisi olmaz herhalde” diye düşünürsünüz. Ama teknoloji tabii ki durmuyor, her zaman daha iyisi oluyor. Bu durum SSD’ler için de geçerli.
Gen1 SSD’ler resmen mazide kaldı, Gen3’lere çok hızlı diyorduk, Gen4’ler çıktı ve bir önceki neslin tozunu attırdı. Sonra Gen5’ler iyice uçurdu hızları ama onların fiyatları şu an için biraz yüksek kalıyor. Elimdeki WD_Black SN770 NVMe SSD bir Gen4 SSD, tam olarak 2TB kapasitesi var ve kendisi neslinin en iyilerinden biri.
WD, SN770 serisi ile önceki nesildeki modeli SN750’den %40 daha yüksek performans ve %20 daha iyi enerji tasarrufu vadediyordu ve rakamlara baktığımızda da bu iddianın doğru olduğunu görebiliyoruz.
Adından da anlayacağınız üzere bu SSD siyah bir PCB şeklinde geliyor ve SMD bileşenleri de çok düzenli. Ana etiketinde biraz daha az yazı olsa daha güzel olabilirdi ama orada cihaza dair bilgilere ek olarak QR kodlar ve ekstra yazıların da olması biraz kalabalıklık yaratmış. Bu modele dair eleştirilecek başka bir şey bulamayınca böyle ufak detaylara değinesim geldi, ne yapayım :)
Bilgisayarımda toplamda iki SSD, iki mekanik HD, bir harici HD ve bir de harici SSD bulunuyor. Haliyle SSD hızlarını kıyaslamak için güzel bir veri havuzuna sahibim. WD_BLACK SN770’e geçene kadar Intel 660P kullanıyordum ve o bir Gen3 SSD. Kıyas yaparken kullandığım diğer SSD’ler ise yine bir Gen3 SSD olan Corsair MP510 ve Gen4 SSD olan Samsung 980 Pro.
Öncelikle SN770 ve Samsung 980 Pro'nun değerlerine bakalım:
Bunlar da Gen3'ten Intel 660P ve Corsair MP510
Şimdi genel olarak HD testlerinde reklamlar Sequential testleri üzerinden yapılır ama burada asıl gerçek dünyaya yakın olan Random testleri. Buna baktığımızda Samsung 980 Pro ile SN770 arasındaki hız farkını çok net göreceksiniz zaten. Her ne kadar Seq testinde 980 Pro’nun okuma ve yazma değerleri teorik olarak daha yüksek çıkıyor olsa da, Random tarafına baktığınızda SN770’in sayısal üstünlüğünü rahatça görebilirsiniz. Ama yine de gerçek dünya kullanımında her iki modelin de birbirine yakın performans verdiğini, SN770’in bir adım ileride olduğunu söyleyebiliriz. Gen3 SSD değerlerini de jenerasyonlar arasındaki hız farkını görün diye koydum.
SN770’in enerji verimliliği ise kendisinden daha üst segmentteki sürücülere yakın ve bu konuda gerçekten çok başarılı. Bu denli önemli bir gücü düşük enerji ve ısı yayılımı yaparak vermesi, oyunlarda yüksek hız ve son derece düşük yükleme süreleri sunmasıyla resmen kullandığım en iyi SSD’lerden biri oldu.
SN770 elbette WD’nin SSD Dashboard yazılımı tarafından da destekleniyor. Kullanımı son derece basit olan bu yazılım sayesinde diskinizin sağlığını ve performansını takip edebiliyor, gerektiği takdirde firmware güncellemesi yapabiliyor ve ayrıca Oyun Moduna da geçebiliyorsunuz. Oyun Modunu açtığınızda enerji tasarrufu için düşük watt’a geçme durumu devre dışı bırakılıyor ve bu da en ufak bir latency olmadan oyuna odaklanmanızı sağlıyor.
SN770 "Oyun Modu" özelliğinden de anlayacağınız üzere oyuncuları da doğrudan hedefleyen bir model. Yaptığım testlerde oyun yükleme sürelerinin net biçimde düştüğünü gözlemledim. Şimdi tabii kalkıp size normal HD'de 30 saniye sürerken SSD'de 5 saniyede açılıyor muhabbeti yapmayacağım, çünkü bu zaten olması beklenen bir hız artışı. Ancak SSD'ler arasında bile hızıyla sıyrılan bir model bu. Bunun için Bloodborne emülasyonu örneğini vermek istiyorum, çünkü emülatörün oyun yükleme ve çalıştırma hızı SSD'den tamamen faydalanıyor.
Intel 660P'de Bloodborne'un ana ekrana düşmesi 5:43, ana ekrandan oyunun açılışı ise 5:16 sürüyor. SN770 ile ise ana ekrana 4:25, ana ekrandan oyuna ise 4:66'da geçiş oldu. Bu kadar kısa sürelerde bile %20'ye varan bir hız artışı hiç de azımsanamayacak bir büyüklük.
SN770’in 1TB olan modeli ~3200 TL’ye bulunabilirken incelediğim 2TB modelinin bizdeki fiyatı ise 5800 TL civarında. Bu kadar hızlı, kaliteli, şık ve oyuncu dostu bir SSD için, üstelik kapasitesi de düşünülürse gözden çıkarılabilecek bir miktar bu. Tabii kendinize sormanız gereken soru “jenerasyonlar arasındaki hız farkı pratikte gerçekten işime yarayacak mı?” olmalı. Açıkçası bu tamamen zamanınıza ne kadar kıymet verdiğinizle alakalı. Oradan üç saniye, buradan beş saniye, şuradan yarım dakika vs derken yaptığınız çoğu işte kazandığınız o zamanlar birike birike göl oluyor aslında, ama bunu bazen fark etmiyoruz. Dolayısıyla eğer SSD ihtiyacınız varsa, bütçeniz dahilinde en hızlı olanı tercih etmeniz iyi bir yatırım olur. Bütçeniz yukarıda söylediğim fiyatlar civarındaysa SN770 çok iyi bir seçenek.