Dosya: Streaming Nedir? İnternet Üzerinden Canlı Yayın Yapın!

Oyun oynamayı seven her çocuk gibi, ben de oyun oynayarak para kazanabileceğim bir iş hayal ederdim çocukken. Tabii o zaman böyle şeyler ülkemizde pek de mümkün değildi. Bugün oyun sektörü dediğimiz şey, o zamanlar sadece dergilerden ibaretti. Dolayısıyla pek çoğumuz için oynayarak para kazanmak, sadece bir hayaldi. Arkadaşlarımızla keyifli sohbetler yaparak oyunlar oynadığımız, yeri geldiğinde korkudan oyun kollarını havalara fırlattığımız anlar ise sadece bir anı olarak kaldı.

Tabii günümüzde artık işler biraz değişti. İnternetin bugün geldiği nokta ve bilginin ulaşılabilirliği, her gün insanlara yeni hobiler ve kazanç kapıları sağlıyor. Birkaç sene önceye kadar oldukça popüler olan internet radyolarının yerini bugün internet üzerinden yapılan görüntülü yayınlar, yani video streaming almış durumda.

Bu servisler pek çok oyuncu için başlangıçta hobi olarak kullanılsa da on binlerce izleyiciye ulaşan yayınlar ve oyun içeriği daha çok insanın ilgisini çekmeye başladı her geçen gün. Günümüzde canlı yayın hizmeti sunan pek çok servis var ama biz oyunculara hitap eden ve bizlere güzel bir gelir modeli sağlayan, aralarından sıyrılmayı başaran servis Twitch.tv

Twitch, içerik olarak sadece oyunlara yönelik canlı yayın yapılmasına izin veriyor ve dolayısıyla sitenin kullanıcıları da sadece oyunculardan oluşuyor. Bugün eSpor faaliyetleri yapan pek çok oyun firması, turnuvalar ve profesyonel eSporcular yayınları Twitch’i kullanıyor.

Öncelikle siteye üye olmanız gerekiyor. Üyelik sonrasında kendinize ait bir kanalınız oluyor. Dilerseniz bu kanal üzerinden sadece kendiniz yayın yapabilir ya da bunu bir marka gibi kullanıp, arkadaşlarınızın da yayın yapabildiği bir kanal haline getirebilirsiniz. Ayarlardan aktif etmeniz halinde, Twitch her yayın sonrasında, yayınınızı arşivleyerek kanalınızda daha sonradan izlenebilir içerik haline de getiriyor. Böylece düzenli olarak yayın yapan streamerlar için yayınları ayrıca kaydedip yüklemek gibi zahmetli süreçler de ortadan kalkmış oluyor.

Twitch tabii ki tek seçeneğiniz değil, başka siteler de var yayın yapabileceğiniz. Mesela Ustream güzel bir alternatif ancak oyunculara hitap etmek istiyorsak Twitch daha mantıklı bir seçim.

ÖNCE HAZIRLIK

Öncelikle yapacağınız yayının içeriğine karar vermelisiniz. Oyun oynarken eğlence ve muhabbet üzerine kurulu bir yayın yapabilirsiniz, İyi olduğunuz bir oyunda insanlara bir şeyler öğretebileceğiniz yayınlar yapabilirsiniz ya da oyunların gizemleri üzerine rehber içerik oluşturacak yayınlara yönelebilirsiniz. Bu saydığım alternatifler tamamen çoğaltılabilir ya da birlikte de kullanılabilir ama kafanız net olsun.

Yayın içeriğine karar verdikten sonra yayını yapacağınız ekipmanlara geliyor sıra. Öncelikle bilgisayarınızdaki görüntüyü Twitch’e gönderecek bir yazılıma ihtiyacınız var. Bunlar arasında en revaçta olanlar OBS (Open Broadcast Software) ve Xsplit. Benim önerim OBS kullanmanız. Xsplit’ten bir eksiği yok ve kullanımı oldukça kolay. Ayrıca OBS direk tam sürüm olarak geliyor ve ücretsiz.

Canlı yayın yapabilmeniz için OBS tek başına yeterli. Dilerseniz yayınınızı sadece oyun görüntüsü ve sesli anlatımınız ile gerçekleştirebilirsiniz ancak insanların sizi tanıması açısından ekranın bir köşesinde sizin de görüntünüz olması önemli. Bu noktada canlı yayın için uygun, güzel bir webcam’e ihtiyacınız olacak. Ben Logitech C920 kullandım. Kendisi 1080p (Full HD) görüntü kaydı ve yayın desteği sağlıyor. Ayrıca üzerindeki çift mikrofon da ses kalitesini arttırıyor.

OBS’yi kurdunuz, kameranızı ayarladınız ve Twitch ayarlarını da yaptınız. Artık yayına çıkmak için hazırsınız. Yalnız ufak bir sorun var, çözünürlük. Hepimiz tabii ki kaliteli çözünürlüklerde yayın yapmak isteriz ama burada önümüzde iki türlü engel var. Öncelikle yüksek çözünürlüklerde yayın yapmanın işlemciyi fena halde sömürdüğünü söylemek lazım. Bellek de önemli bir kriter ama işlemci öncelikli. İşlemci ne yazık ki tek sorunumuz da değil. Full HD çözünürlükte yayın yapabilmek için upload hızınızın da yüksek olması gerekiyor. Full HD, 30 FPS bir yayında sağlıklı bir sonuç alabilmek için, OBS’de bitrate ayarlarınızı 3000 – 3500 arası yapmalısınız (Twitch daha yukarısı için destek sunmuyor zaten) ki bu da kabaca 3-3,5mbps upload hızınız olması demek. Ne yazık ki ülkemizde pek çok internet servis sağlayıcısı 2 mbit üzerinde upload sağlamıyor ve bunu sağlayanlar da oldukça kısıtlı. Eğer şanslı azınlıktan biri değilseniz 2 mbit için 720p, daha düşük bir upload hızınız varsa da 360p çözünürlükte yayın yapmanızı öneriyorum.

Artık yayın yapmaya başladığınızı ve şimdiden havaya girdiğinizi görebiliyorum. Hatta yakında yayınlarınıza konuklar da almaya başlarsınız oh oh mis. Şimdi işin en güzel kısmına geldik, biz bu işten nasıl para kazanırız?

PARA PARA PARA

Twitch’de para kazanabileceğiniz iki yöntem mevcut ancak ikisi için de öncelikle partner olmanız gerekiyor. Twitch’in bu konuda bazı kriterleri var ama öyle çok çok katı kriterler de değil bunlar. Eğer hali hazırda Youtube, Dailymotion ve benzeri sitelere video içerik üretiyorsanız ve videolarınız ortalama 15.000 üzerinde izleniyor, siz de en az 100.000 kişi tarafından takip ediliyorsanız, hemen partner olabilirsiniz ancak muhtemelen bu imkandan pek çoğunuz yararlanamayacak.

Diğer yöntem ise Twitch üzerinden düzenli olarak (haftada en az 3 kere) yayın yapmanız ve yayınlarınızı da 500’ün üzerinde izlenmesi. Dolayısıyla önce insanlara kendinizi sevdirmelisiniz, kaliteli içerik üretmek bu konuda yapabileceğiniz en doğru şey olacaktır.

Şartları yerine getirip partner olduktan sonra, Twitch size para kazanabileceğiniz iki yol sunuyor; Yayınlarınız sırasında gösterilecek reklamlardan elde edeceğiniz gelir ve izleyicilerin sizin kanalınıza üye olmasıyla elde edeceğiniz gelir. Burada asıl gelir kalemini oluşturan da ikinci seçenek, yani izleyicilerin sizin yayınınızı desteklemek istemesi. İzleyiciler kanalınıza üye olduklarında, sizin tercihinize göre aylık ya da tek seferlik 4,99$’lık bir ücret ödüyorlar. Bu rakamın %50’sini Twitch komisyon olarak alıyor, kalanını da size veriyor. Bazı izleyiciler yayınınızı çok beğenip, doğrudan size bağış yapmak da isteyebiliyorlar ama bunu izleyicilerden para toplayabileceğiniz bir gelir kapısı olarak görmek doğru değil. Burada yapılan daha ziyade, izleyicilere sunduğunuz içeriğin topluluk tarafından beğenilmesi ve sizin bu içeriği sunmaya devam etmeniz için topluluğun sizi maddi olarak desteklemesi.

TOPLULUK YÖNETİMİ

Ne kadar iyi oyun oynarsanız oynayın, bir streamer olarak başarılı olmak istiyorsanız, insanlarla iletişiminizin iyi olması gerekiyor. Her streamer aslında bir yerde kendi markasının da topluluk yönetimini üstlenmiş oluyor. İnsanlarla olan diyaloğunuz, sizin ne kadar kalıcı olacağınızı belirleyen en temel unsur aslında.

Twitch, izleyiciler ile diyalog kurabileceğiniz bir sohbet sistemine sahip, insanları dinleyerek, onlarla iletişim kurabilmeniz sizi destekleyenlerin size olan sempatilerini de arttıracaktır. Ancak bir sıkıntı var, o da tam ekran oyun oynarken insanların sorularını nasıl takip edeceğiniz. En sağlıklı çözüm çift ekran kullanmak. Bir ekranda oyun oynarken, diğerinde de izleyicilerinizi takip ederek, iletişiminizi canlı tutabilirsiniz. Tabii herkesin evinde çift monitör olmayabiliyor ama ikinci ekrandan sadece sohbeti takip edeceğiniz için tablet ya da cep telefonu (minik ekranda ne kadar olursa artık) da iş görecektir.

Bir diğer çözüm ise oyunu tam ekran oynamamak. Eğer tek ekran kullanmak zorundaysanız oyununuzu pencereli modda oynarken bir yandan da yanda ufak bir pencereden sohbeti takip edebilirsiniz. Ayrıca oyunun içerisine Twitch’in sohbet kısmını entegre edebileceğiniz yazılımlarda var ama kullanımları hem karmaşık hem de oyunu oynarken haritanın üzerinde yazan yazılar görmek pek hoş olmuyor.

Bahsettiğim iki çözüm için de öncelikle Twitch’in sohbet bölümünü tarayıcınızdan ayırmaya ihtiyacınız var. Bunun için Twitch.tv’de hesabınıza giriş yaptıktan sonra, sol taraftan profil sekmesine tıklayın. Açılan sayfada önce sağ üst köşeden “Chat” sekmesine, sonra da sağ altta bulunan çarka tıklayarak, “Açılır Pencere” yazısına basın. Böylece artık sohbet kısmını sayfadan ayırarak, ister ikinci bir ekrana sürükleyebilir isterseniz de oyununuzu pencereli hale getirerek, yanına ekleyebilirsiniz. Tablet ya da telefon kullanmayı düşünüyorsanız da Twitch’in sohbet uygulaması bulunmakta.

İzleyici sayınızda belli bir artış yakaladıktan sonra, eSpor kulüpleri ya da firmalar ile görüşüp yayınlarınızda çeşitli hediyeler dağıtarak, kanalınızın daha da büyümesini hedefleyebilirsiniz. Sonra bir bakmışsınız ki İnternet Mahir gitmiş, yerine siz gelmişsiniz.

OBS Kurulumu ve Ayarları

Söylediğim gibi, yayın yaparken kullanabileceğiniz pek çok yazılım mevcut ama hem ücretsiz olması hem de kullanım kolaylığı açısından size OBS’yi anlatacağım. Öncelikle burdan OBS’yi bir indirin; bit.ly/1hSOukK

OBS’nin Türkçe desteği de bulunduğu için işimiz oldukça rahat aslında. Başta biraz karışık gelebilir ama korkmayın. Hali hazırda “Sahne” olarak gördüğünüz aslında bir profilden ibaret. Yani birden fazla sahne oluşturup, profiller arasında geçiş yapabiliyorsunuz.

“Kaynaklar” bölümü, yayın yapacağınız içeriği belirlemenizi sağlıyor. Sağ tıklayıp “Ekle>Oyun Yakalama” yaptıktan sonra yayınlayacağınız oyuna bir isim verin. Karşınıza gelecek olan pencerede iki seçeneğiniz mevcut, uygulamayı hali hazırda seçebilir ya da uygulamaya geçiş yaptığınızda kısa yol tuşuyla seçimi yapabilirsiniz. Burada unutmamanız gereken nokta, uygulamayı seçmek için önce uygulamayı çalıştırmanız gerektiği. Örneğin League of Legends gibi bir oyunu yayınlayacaksanız, giriş yaptığınız ekranı seçmeniz pek bir şey ifade etmeyecektir. Uygulamayı seçmek için oyununuzun başlaması gerekecektir. O yüzden bir kısayol tuşu atamanız pratik olacaktır.

Yayın yapacağınız oyunu ayarladıktan sonra logo eklemek isterseniz, yine “Kaynaklar” sekmesinin altında sağ tıklayıp “Ekle>Görüntü” dedikten sonra isim vermeniz ve açılan pencereden kullanacağınız resmi seçmeniz yeterli. Resmi ekledikten sonra “Sahneyi Düzenle” sekmesine tıklayarak boyutunu ayarlayabilirsiniz.

Kaynaklarımızı seçtikten sonra görüntüyü Twitch’e yollayabilmemiz için bir iki ufak ayar daha kalıyor geriye. “Ayarlar” kısmına girince ilk olarak solda bulunan “Kodlama” sekmesine gelin. Burada yapacağınız yayının kalitesine göre bitrate değeri girmeniz gerekiyor. Aşağıdaki tablodan bağlantınıza ve yayın kalitenize göre ihtiyaç duyduğunuz bitrate deperini bulabilirsiniz. Ses için kodek ayarlarına hiç dokunmayın, AAC olarak kalsın.

Soldaki menüden “Yayın Ayarları” sekmesine geldiğinizde, mod olarak canlı yayını seçin ve yayın servisi olarak da Twitch seçili olsun. Siz Twitch’i seçince standart ayarlarda iki tane değişiklik yapmanızı isteyecek uygulama sizden. Bunları birazdan “Gelişmiş” sekmesinde anlatacağım. Sunucu olarak herhangi bir Avrupa sunucusu seçebilirsiniz fark etmiyor. Bunun altındaki yayın anahtarı bölümü önemli, oraya Twitch.tv’den alacağınız anahtarı girmeniz lazım. Twitch.tv’ye giriş yaptıktan sonra sağ üst köşede bulunan kullanıcı adına tıklayıp “Gösterge Paneli>Stream Key” kısmına gelip, “Show Key” yazısına tıklayın. Buradaki anahtarı daha sonra OBS’de kullanabilirsiniz. Gördüğünüz üzere yayın yaparken bu anahtar şart, güvenliğiniz açısından kimseyle paylaşmamanız yararınıza. Kontrol paneli linkine de “www.twitch.tv/kullanıcıadınız/dashboard” yazmanız gerekiyor. Bunun dışında bu sayfada başka işimiz yok. Eğer yayınlarınızın birer kopyasını almak istiyorsanız, “Dosyaya Kaydet” kutucuğunu işaretleyebilirsiniz.

Soldan “Video” sekmesine gelin şimdi. Ekran kartınız seçili olsun ve kullandığınız çözünürlük ne ise temel çözünürlük ayarları öyle kalsın. “Çözünürlük Düşürme” kısmından yayında kullanacağınız çözünürlüğü seçebilirsiniz. Eğer çözünürlüğü düşürmez ve yayını da yüksek çözünürlüklü yapmaya kalkarsanız, işlem gücünüz ve internet bağlantınız yeterli değilse yayında atlamalar yaşanacaktır. Yine aynı bölümde FPS değerini de ayarlayabilirsiniz. 30 standart olarak iyidir ama yüksek upload hızınız varsa 1080p/30fps yerine, aynı bitrate değeriyle 720p/60fps olarak yayın yaparsanız daha iyi sonuçlar alabilirsiniz.

Son olarak “Gelişmiş” sekmesinde birkaç ayar yapacağız ve işimiz bitecek. “x264 Kodlama Profili” ayarını main olarak seçili bırakın. Hemen altındaki “Anahtarkare Aralığı” ise 2 olsun. Diğer ayarlara dokunmanız gerekmiyor, kaydedip çıkabilirsiniz.

Şimdi yayınınızı ön izleme ile test edebilirsiniz, sonrasında bir de Twitch üzerinden kontrol yaptınız mı, artık hazırsınız.

Logitech HD Pro C920 ve Hama Ball L Mini Tripod

Logitech C920, yüksek hızlı internet bağlantısıyla canlı yayın yapmayı düşünüyorsanız mutlaka aklınızda olması gereken bir ürün. C920, ışığın yeterli olmadığı anlarda bile rakiplerine göre oldukça iyi bir iş çıkarmayı başarıyor. Kendisi 1080p görüntülü görüşme desteği sunuyor ama şu an bu özelliği Skype dışında kullanabileceğiniz pek bir alan yok. Yine de yayın yaparken, eğer yüksek upload hızına sahipseniz yüksek çözünürlük oldukça işinize yarayacak. C920, video kaydederken de 1080p desteği sunuyor ve H.264 sıkıştırma tekniğini kullanıyor. Böylece düşük performansa sahip bilgisayarlarda da kaliteli sonuçlar alabiliyorsunuz.

Giriş ve orta seviye pek çok kulaklığın mikrofonu beni hayal kırıklığına uğratıyor bu aralar. C920 bu açığı da kapatıyor. Üzerinde bulunan çift stereo mikrofon sayesinde sesinizi gayet temiz bir şekilde iletiyor. Yine de eğer geniş bir odada yayın yapıyorsanız ve aranızda mesafe varsa, mikrofon için başka bir kaynak kullanmanızı öneririm.

Yayın amaçlı bu kamerayı kullanmayı düşünüyorsanız mutlaka mini bir tripod almanızı öneririm, C920’nin tripod girişi de bulunuyor. Ben Hama Ball L kullanıyorum bunun için ve 20 TL uygun bir fiyata sahip. Ayrıca ayakları da 15cm’e kadar açılabiliyor.

C920 oldukça güzel bir tablo çiziyor evet ama 300 TL’lik fiyatı biraz neşenizi bozabilir. Eğer yayın yapacağınız alanda yeterli ışık varsa, daha düşük modellere de bakabilirsiniz ama keskin ve kaliteli renkler istiyorsanız, biraz para kıymanız gerekiyor.