Swatting Nedir?

İnterneti, asla çıkışı olmayan bir labirente benzetiyorum. Bazısı labirent çıkışını aramayı sürdürürken bazısı bu alemin içinde kaybolup aklını yitirebiliyor. Bugün sizlerle, aklını yitirenlerin bir hobi haline getirdiği oldukça tehlikeli bir “şakadan” bahsedeceğiz: Swatting.

Pek çok okuyucumuz daha önce bu terimi duymuştur diye düşünüyorum. Fakat bilmeyenler için de ufak bir açıklama yapayım. “Swatting”, bir kişinin ya da kişilerin sahte suçlamalar ile başka bir kişi ya da kişileri acil durum ekiplerini arayarak şikayet etmesine verilen isim. İşin içindeki “swat” ibaresi ise yalandan suçlamaların ne kadar ciddiye alındığının işareti. Swatting yapan kişi genellikle polislere bir bomba ihbarı gibi büyük iddialar ile gidiyor.

Özellikle son yıllarda ciddi anlamda artan “swatting” şakaları nedeniyle ben de sizlerle birlikte bir araştırma yapmaya karar verdim. İnternet denen bu labirentte, aklımızı yitirmeden bu ilginç eşek şakasının geçmişine bakalım.

Nedir?

Artık temel bilgileri de öğrendiğinize göre gelin bu ilginç şakanın nasıl işlediğine bakalım.

Yabancı bir yayıncı arkadaşım aracılığı ile bu “swatting” işine bir dönemler gönül vermiş bir arkadaş ile konuşma ve detayları öğrenme fırsatım oldu. Kendisine “Ahmet” kod adı ile sesleneceğim yazının devamında.

Ahmet’in söylediklerine göre “swatting” işi gerçekten zahmetli bir iş. Bu şakayı yapabilmek için eser miktarda yazılımdan anlamanız gerekiyor. Saldırganlar genellikle numaralarını gizleyecek bazı yazılımlar ve ses değiştiriciler kullanarak acil durum ekiplerini arıyor. Görünüşe göre bu durum, ekiplere de daha inandırıcı geliyormuş.

Ahmet’in yakalanarak ceza aldığını da söyleyeyim. 

Ne Zaman Başladı?

Swatting’in başladığı net tarihi bulmak oldukça zor. Fakat araştırmalarıma göre bu işin temeli 70’lere kadar uzanıyor. O dönemlerde de ABD sınırlarını “phreakers” olarak tanımlanan telefon şakacıları sarmış. Bir şekilde telefonlarını gizleyen phreaker’lar da benzer biçimde uzak noktaları arayarak polislere sahte ihbarlar gerçekleştiriyormuş.

İşin “swat” kısmının ise 80 ve 90’larda başladığı söyleniyor. Oyun dünyasının en tehlikeli şakalarından biri haline gelen swatting, ismini ise 2008 yılında kazanmış. Terim ilk olarak FBI’ın yayınladığı uyarı açıklamasında karşımıza çıkıyor.

FBI’ın açıklama yapmasının nedeni de oldukça basit…

Sonuçları

Aslında swatting’i “basit bir internet şakası” olarak tanımlamamak gerekiyor. Çünkü FBI’ın da açıklamasına neden olan olaylar, insan hayatını tehlikeye atacak kadar ciddi. Hatta yıllar içerisinde pek çok resmi kurum swatting’i tehlikeli olarak tanımlamış durumda ve yapan kişilere hapis cezasına varan yaptırımlar uygulanıyor.

Örneğin gelin sizlere “Obnoxious” isimli kişinin hikayesini anlatayım. The New York Times’ın haberine göre bu kişi, tanıştığı kadınlara swatting yapması ile ün yapmış. Obnoxious önce internetten kadınlar ile tanışıyor, onların güvenini kazanıyor. Ev adreslerine kadar öğrenme fırsatı bulan internet troll’ü, kendisinin isteklerini reddeden kadınların evlerine bomba ihbarı yaparak acil durum ekiplerinin eve gitmesine neden oluyor. Bazı durumlarda kadınlar, ailelerinin önünde ters kelepçe ile merkeze götürülmüş. Obnoxious, FBI’ın yoğun çabaları sayesinde tutuklanmış.

Münferit bir olay değil. Yani internet troll’leri bu işi sık sık kullanıyor. Sonuçları çok daha ağır olan olaylar var. Örneğin bu terimi dünya gündemine taşıyan 2017 olayı…

Takvimler 2017’nin Aralık ayını gösterirken Kansas’ın Wichita eyaletinde bulunan polis merkezi, bir yardım çağrısı alıyor. Arayan kişi, verdiği adreste bir kaçırılma olayı olduğunu söylediğinde acil durum ekipleri devreye giriyor. Evinin verandasında oturan Andrew Finch, hiçbir şeyden haberi olmamasına rağmen vurularak öldürülüyor. Polisler Finch’i tehlikeli gördükleri için, elinin silaha gittiğini düşünerek ateş ediyor.

İhbarı yapan kişi, Tyler Raj Barriss. Uzun süreli internet troll’ü, arkadaşıyla girdiği 2 dolarlık iddia nedeniyle bu işi yaptığını itiraf etmiş. Lakin arkadaşının adresi yerine, Finch’in adresini vermiş. Yani aslında Finch’in ne bu kavgadan ne de bu iddiadan haberi var. Hatta kendisinin, bu iki kişiyi tanımadığı bile biliniyor.

Barriss, 51 farklı suçlama ile 20 yıl hapis cezasına çarptırıldı. Bu dava “swatting” davaları için de bir emsal niteliği taşımış durumda.

Neden Artıyor?

Tüm yetkili birimler bu saldırıların farkında olsa da swatting trendinde bir azalma gözlenmiyor. Hatta Google Trends verilerine göre 2017’den sonra azalmaya başlayan swatting, 2022 başı itibariyle bir kez daha hız kazanmış halde.

Elbette bunun arkasında yayıncılara gerçekleştirilen ihbarlar bulunuyor. Örneğin dünyanın en büyük yayıncılarından biri olan xQc, arkadaşları ile birlikte kaldığı evin devamlı polisler tarafından basılmasını söyleyerek yıllar önce Kanada’ya geri döndü. xQc, hayatından endişe duyduğunu söylemişti.

Twitch’in önemli isimlerinden Ludwig de geçtiğimiz aylarda swatting’den nasibini alanlar arasında. Satranç turnuvası esnasında evi basılan Ludwig, ihbarı yapan kişinin yakalandığını söylemişti.

Aslında “yayıncılık” kavramının ilk gününden beri bu olayların olduğunu biliyoruz. Justin.tv ve doğal olarak Twitch’in yaratıcısı olan Justin Kan, evinden yaptığı ilk maraton canlı yayınında swatting’e maruz kalmıştı. Şaka değil…

Olaylar sadece Amerika sınırlarında yaşanmıyor tabii ki. Ülkemizde bir örneğini bulamasam da Rusya ve Ukrayna gibi bölgelerde de bu şakanın sık sık yapıldığına dair örnekler var.

Lakin artışın sebebi, Twitch’in IRL bölümünün açılması olabilir. Elimizde net veriler olmasa da swatting’in bu sayede daha kolay hale geldiğini söylemek mümkün.

Tabii bir de Paul “Ice Poseidon” Denino gibi yayıncılar var… Twitch’in sözüm ona “Swat King’i” olarak tanımlanan Ice Poseidon, oldukça toksik bir izleyici kitlesine sahip. IRL yayınları ile öne çıkan yayıncının bir dönemler tam 30 gün boyunca aralıksız polis baskını yaşadığı biliniyor. Yaşanan en ciddi olay, Paul’un havaalanında açtığı IRL yayında gerçekleşti. Troller, bomba ihbarı yaparak Denino ve kız arkadaşının uçaktan indirilmesine neden oldu.

Twitch, olayın ardından Denino’yu siteden banlama kararı aldı. Denino hala yayınlarını Twitch üzerinden gerçekleştiremiyor.

Cezalar oldukça sert olsa da internet troll’leri swatting’in peşini bırakacak gibi gözükmüyor. Yıllar içerisinde bu kişileri takip edebilmek çok daha kolay hale gelmiş olsa da, internet labirentinde aklını kaybedenler bu işin peşini bırakmıyor.