The Extra Terrestrial - E.T. Nedir?

Uzaylılar gerçekten var mı?

80'li yılların başlarında "uzaylılar gerçekten var mı?" sorusunun cevabını kanlı canlı olarak gözleriyle gören bir çocuk vardı. Adı Elliot’tı.

Elliot yalnız bir çocuktu. Ailesi boşanmıştı. Her ne kadar kardeşleri ve annesi ile beraber yaşıyor olsa da içe kapanık, duygusal ve belki de hayalperest birisiydi. Öte yandan henüz küçük bir çocuk olduğu için abisi ve arkadaşları tarafından dışlanıyor, büyüklerin arasında kendisi için bir yer bulamıyordu..

Ancak bu durumun getirdiği yalnızlık duygusu bozulmak üzereydi.

E.T Neden Bu Kadar İyi ?

Meraklı dünya dışı varlıkların gezegenimizi incelemek için ziyaret ettiği sıra yaşanan bir aksaklık, içlerinden birinin burada kalmasına yol açar. Milyonlarca ışık yılı uzaklıktan gelen bu canlılar telaşla kendi evlerine geri dönerken dünyada kalan dostları da başının çaresine bakmak zorundadır. Sıradışı bir durum olduğu için hükümetin gizli birimleri olaya el koyar ve bölgeyi araştırmak üzere ekiplerini gönderir. Çareyi ormanın derinliklerine kaçmakta gören gizemli yaratık, Elliot ile kuracağı dostluğun temelini bu şekilde atacaktır.

Baktığınız zaman iki taraf da yapayalnızdır.

Birisi evinden milyonlarca ışık yılı uzaklıkta, hiç bilmediği bir yerin yabancısı olurken, diğeri ise bizzat güven duyduğu evin içerisinde ama kendisine inanmayan aile bireyleri, baba figürü eksikliğinden kalma boşluk ve benzeri nedenlerle yaşadığı yerin yabancısıdır. Sonuç olarak Elliot ve gizemli dostu ortak bir hüznü taşıyan yapayalnız varlıklardır.

Usta yönetmen Steven Spielberg ün imzasını taşıyan 1982 çıkışlı E.T filmi, bilim kurgu dünyasına yeni bir bakış açısı getirmiştir. Bir uzaylı ile dünyalı bir çocuğun arasındaki bağı, alışık olduğumuz tarzdan öte başka bir gözle görmemizi sağlar. E.T, hem bilim kurgudur, hem macera hem de gizemdir ama en çok da romantizmdir. Klişe bilim kurgu filmlerinin aksine ne Elliot E.T'yi öldürmeye kalkışır, ne de E.T. Elliot'ı yemeye..

Bu noktada alınması gereken en güzel mesaj çocuk olmanın bu hayattaki hiçbir şeye benzemediğidir.

Filmin öyküsü kısaca bu olanların sonrasında hükümet ajanlarından saklanmak ve bir an önce E.T’yi evine göndermektir. Senaryoya baktığınız zaman öyle ahım şahım olmadığını rahatlıkla fark edebilirsiniz. Hatta zaman-zaman sıkıcı bi hal bile aldığı olmuştur ama E.T’yi E.T yapan en temel disiplin büyüyüp kocaman adam olmuş insanları yaklaşık 2 saat süren bir zaman zarfında çocukluğuna götürmesidir.

Henry Thomas Performansı ve Elliott Karakteri

Aslına bakarsanız tüm bunlar Spielberg'ün genellikle kullandığı bir tekniktir. Filmin sanki bir çocuğun gözlerinden çekilmiş gibi olduğunu görürsünüz. Yetişkinlere yönelik sahneler oldukça azdır. Filmin büyük bir kısmını çocuklar oluşturur. Bu da Spielberg’e "çocuk filmleri çekiyor" diyen insanların ortaya çıkmasına neden olmuştur ki bana göre kesinlikle yanlış bir düşüncedir. Çünkü bunların her biri o muazzam dünyaya kolaylıkla girmemizi sağlar.

E.T filmi her ne kadar Spielberg'ün izlerini taşıyan bir yapım olsa da filmin başrolü Elliot’ın yani Henry Thomas'ın performansı da göz ardı edilemeyecek kadar iyidir. Oyuncu seçimlerinde Spielberg’ün oldukça zorlandığı anlatılır. Akabinde yakın arkadaşı kendisine Henry Thomas’ı önerir fakat Spielberg daha öncesinde yapmadığı bir şey yapar. Henry Thomas’ın senaryodan bir sahneyi canlandırmasını veya bir repliği okumasını istemek yerine bir sahneden bahseder. Bu sahnede E.T’nin devlet ajanları tarafından alınacağını söylenir ve Elliot da ne pahasına olursa olsun bu ajanlara karşı çıkacaktır.

Henry Thomas anlatılan bu sahneyi doğaçlama oynayacaktır.

Nitekim yapılan bu rastgele denemede müthiş bir performans ile karşı karşıya kalan Spielberg, hiç düşünmeden küçük dostumuzu kadroya alır.

E.T.’nin İçindeki İnsanlar

80'li yıllardaki sinema sektörü kuşkusuz şimdiki gibi imkanlara sahip değildi. Artık görsel efektler sayesinde hemen hemen herşey ekranlara yansıtılabiliyor. Ancak o yıllarda bu tarz işler yapabilmek oldukça zordu denilebilir.

Evet.. E.T den bahsediyorum. Daha doğrusu kuklasından.

Gerçi tam olarak bu bir kukla mı onu da söylemek zor.

Gördüğünüz bu fotoğraftaki ekip E.T’ye film boyunca hayat veren insanlar sevgili arkadaşlar. Toplamda 3 kişiden oluşan bu ekipte Tamara de Treaux ve Pat Bilon adlı iki cüce oyuncu ve 12 yaşındaki doğuştan bacakları olmayan Matthew DeMeritt var.

E.T kuklası yapıldıktan sonra özellikle E.T'nin ellerine önem veren Spielberg’ün farklı bir ekip ile sırf bu işin üzerine yoğunlaştığı anlatılır. İçine girecek insanların görünmemesi açısından dikiş yerleri oldukça gizli tutulur, film esnasında kamera açıları da bu doğrultuda ilerler ve en nihayetinde filmde gördüğümüz gerçekçi görünüm (dönemine göre) sağlanmış olur. Ayrıca filmde E.T’nin sarhoş olduğu sahneler çekilirken E.T’nin içerisinde Matthew DeMeritt yer almıştır.

E.T. Star Wars Filminde

Hiç şüphesiz dünya çapında ünlü bir yönetmen olduğunuzda ve yaptığınız işlerin neredeyse tamamı yine dünya çapında iz bırakan işlerse çevrenizde ona göre şekillenir demek sanırım yanlış bir tespit olmaz.

Zira meşhur Star Wars filmlerinden tanıdığımız usta yönetmen George Lucas ve Steven Spielberg ikilisi dostluklarını beyaz perdeye aktaran nadir yönetmenlerdendir.

E.T filminin cadılar bayramı sahnesinde Yoda kostümü giymiş birinin geçtiği bir sahne vardır. Bu sahnede E.T, Yoda’yı kendi ırkına benzetmiş olacak ki peşinden "Home, home, home.." diye koşmaya başlar. Çünkü yazının başlarında söylediğim gibi E.T’nin en temel gayesi bir an önce eve dönmektir. Bu sebeple geldiği yere kıyasla tamamen yabancısı olduğu bu topraklarda tanıdık bir yüz görmek kendisi bir anlık da olsa umutlandırır. Oldukça tatlı olan ve bir o kadar da izleyici tebessüm ettiren bu sahne George Lucas’ın da gülmesini sağlamıştır.. ki aynı şekilde 1999 yılında çektiği Star Wars The Phantom Menace filminde bu şakayı unutmadığını gösterir. Kraliçenin Senatoda yaptığı konuşma sırasında sol alt köşede E.T'yi görebiliriz.

Daha doğrusu E.T'leri…

Yerli E.T. Filmi Badi

E.T’nin dünya çapında yakaladığı bu başarıdan Yeşilçam da nasiplenir. Biliyorum kulağa biraz garip geliyor fakat E.T’nin gerçekten de bir Türk versiyonu var.

Adı Badi!

Yönetmen koltuğunda Zafer Par’ın oturduğu, yapımcılığını ise Şerif Gören’in üstlendiği Badi filmi temel olarak E.T’nin birebir aynısıdır.

Elbette kostüm tasarımları, oyunculuklar, sahneler vesaireler orjinal E.T filmi ile kıyaslanamaz fakat her şeyden evvel 80'li yıllardan bahsediyoruz. E.T filmi 1982 yılında sinemalardaki yerini alırken bizim Badi ise hemen 1 yıl sonra, 1983 senesinde sinema severlerle buluşmuş.

Ve E.T'nin tahmini bütçesi 10 milyon dolar. Bu bütçe sıradan bir Türk filmi için şimdilerde bile uçuk bir rakam. Öte yandan o yıllarda Cüneyt Arkın, Kemal Sunal, Şener Şen ve benzeri gibi usta isimlerin filmleri varken, Badi adında böyle bir işe kalkışmak gerçekten büyük cesaret. En nihayetinde orjinal E.T filmini dahi çocuk filmi diye eleştiren, görsel tasarımları ile alay eden, dalga geçen bir güruh da var. Bizim Badi’ye neler neler derler artık gerisini siz düşünün.

Speilberg'ün Ekibi ile İletişimi

Spielberg isimli belgeseli izlediyseniz veya hakkında birkaç yazı okuduysanız kendisinin çocuklara karşı olan tutumunu fark etmişsinizdir. Kendisi çektiği tüm filmlerde özellikle çocuk oyunculara karşı ayrı bir ihtimam gösterir.

E.T'nin çekimleri hakkında söylenen anılara göre Spielberg, filmin cadılar bayramı sahnesini tüm gün boyunca yaşlı bir kadın kostümü üzerindeyken çekmiştir. Amaç ekibi ile bir bağ kurabilmek ve elbette ki çocukların o atmosferi yakalamasını sağlamaktır.

Sonra filmin senaryosunu yazan Melissa Mathison’ın öyküsüne neredeyse hiç müdahale etmemiş bu da sinema tarihindeki en iyi yönetmen ve senarist iş birliği olma sıfatını getirmiştir. Çünkü normal şartlarda yazılan çoğu senaryolar bir çok kez revize edilir ve yönetmenin yaptığı müdahaleler ile son hâline ulaşır. Ancak Spielberg bu senaryonun ilk taslağını okuduktan sonra, hayatı boyunca okuduğu en iyi senaryo olduğunu itiraf etmiş ve hiç bir değişiklik yapılmadan ilk taslağa bağlı kalınmıştır diyelim ve kısaca E.T filminin oyun sektörüne açtığı devasa yaradan da bahsederek yazımızı sonlandıralım.

Oyun Sektörünü Çökerten Oyun E.T

Amerikan Film Enstitüsü'nün hazırladığı tüm zamanların en iyi 100 Amerikan filminde 25. sırada yer alan, 1994 yılında kültürel, tarihi ve estetik olarak önemli filmler arasına seçilen ve Amerika Birleşik Devletleri Ulusal Film Arşivinde muhafaza edilen E.T. ne yazık ki oyun sektöründe oldukça utanç veren bir yapıya sahiptir.

Oyun sektörünün en bilinen firmalarından birisi olan Atari, E.T’nin tüm oyun haklarını satın alır. Ancak söz konusu firmanın yanıldığı bir nokta vardır o da oyunun ismi sayesinde her halükarda satılacağını yönündedir. Film çok popülerdir, oyunun da aynı şekilde popüler olacağı düşünülür. Bu sebeple Noel'e kadar yetiştirilmesi için Howard Scott Warshaw’a emanet edilir. Ama Howard’ın bu oyunu bitirmesi için verilen süre sadece 5 haftadır.

Binbir zorluk ve baskı ile geliştirilen oyun en nihayetinde piyasaya sürülür. Toplamda 5 milyon kartuş üretilir, reklamlar yapılır, çünkü herkesin bu oyunu oynayacağı düşünülür. Oyun yaklaşık 800 milyon dolar hasılat eden bir filmin uyarlamasıdır. Nasıl kötü bir oyun olabilir ki?

Ama 5 milyon üretilen kartuşlardan sadece 1.5 milyon satılır, satılanların da çoğu iade edilir. Büyük bir hayal kırıklığı söz konusudur.

Oyun beklenmedik bir tepki ile karşılaştığı ve iadeler de mevzu bahis olduğu için Atari tarafından boş bir araziye gömülür. Bu olay 1983 oyun krizinin temel sebeplerinden birisi olarak görülürken Atari bahsi geçen gömülme işini yalanlar. Fakat yıllar sonra bir gazeteci tarafından tüm gerçekler açığa çıkarılır ve gömüt bulunur.

E.T sinema dünyasının unutulmaz isimlerinden birisi olduğu kadar, yaşanan bu olay yüzünden oyun dünyası içinde bir kara lekedir.

Final

Velhasıl kelam, Spielberg’ün içindeki çocuğu sinemaya yansıtarak bilim kurgu dünyasında bir çığır açtığı E.T, hiç şüphesiz yıllar sonrasında bile yüzümüzde tebessüm ettiren bir yapım olarak karşımıza çıkıyor. Artık insanlara böylesine dokunabilen filmler yok ya da kim bilir belki de biz biraz fazla büyümüşüzdür diyelim yazımızı burada bitirelim.

Bu yazıyı hemen aşağıdan video olarak da izleyebilirsiniz.