Print and Play Oyunlara Giriş Rehberi

Pandeminin de etkisiyle mümkün olduğunca evde kalmaya çalışıyor ve kendimizi izole etmek için uğraşıyoruz. Ortada böyle bir süreç varken evde yapacak bir şeyler arayışı asla bitmiyor. Geçen 1 yılı aşkın sürede ne izlenecek dizi ne de oynanacak oyun bıraktık. Peki ne yapacağız biz? Televizyon dizilerine mi başlasak? Retro oyunlara mı el atsak? 419. kez Lord of The Rings maratonu mu yapsak? Eminim daha da yaratıcı seçenekler üreteceksinizdir fakat ben bugün sizlere farklı bir seçenekle geldim: Print and Play (PnP). Belki çoğunuz biliyordur PnP’nin ne olduğunu ve nasıl yapıldığını fakat ben bilmeyenler için kısaca açıklamak isterim.

PnP için ev yapımı kutu oyunu demek en kısa ve öz açıklama olacaktır. Bazı oyunlar fiziksel olarak çıkış yaptıktan bir süre sonra fiziksel versiyonun aynısını veya değiştirilmiş bir halini internet ortamında ücretli/ücretsiz olarak kullanıcılara sunar. Sunulan dosyaların içinde oynamak için ihtiyacınız olan temel materyallerin genelde hepsi bulunmaktadır (haritalar, kartlar, jetonlar, paralar vs.). 

Dosyaları indirdikten sonra karşınıza 2 aşama çıkar: Düzenlemek veya basım aşamasına geçmek. Oyunları resmi olarak, tavsiye edilen sitelerden indirdiyseniz, indirilen dosya yüksek ihtimalle basıma hazırlanmıştır. İndirmeyi korsan olarak yaptıysanız veya indirdiğiniz oyunun resmi bir PnP versiyonu piyasada yoksa indirdiğiniz resimleri baskıya hazır hale getirmek için düzenlemeniz gerekir.

Burada ufak bir parantez açmak istiyorum. Eğer PnP yapmaya başlayacaksanız ve bu işi sonuna kadar götürmekte kararlıysanız birkaç ek malzemeye sahip olmak işinizi kolaylaştıracaktır: kesim matı, silikon tabanca (çok yüzlü yapıştırmalar veya mukavvaya sürülecek ek yüzler için), çift taraflı bant, maket bıçağı, köşe kesme parçası ve rulet kesici. Tabi bu malzemelerle yapacağınız işlemleri bir kırtasiyede de gereken ücret karşılığı yaptırabilirsiniz.

Bir sonraki aşama olan baskıya gelecek olursak bu aşamamız da kendi içinde kalite konusunda ayrılıklar yaşıyor. Eğer ki oyununuzu sadece vakit geçirmek için yapacaksanız, güzel görünmesine çok önem vermiyorsanız ve en önemlisi hem zamanınızı çok yemesin hem de maddi bir götürüsü olmasın diyorsanız kendiniz baskı almalı ve ardından baskısını aldığınız materyallerin kesme/yapıştırma işlemlerini yapmalısınız. Burada ufak bir uyarıda bulunayım. Özellikle kart oyunlarında çift taraflı baskı alırken kartlarda kayma söz konusu olabiliyor. Kartlarda kayma olamaması için kağıtta ek boşluk bırakmayı deneyebilirsiniz. Ayrıca kağıdı manuel olarak çevirip arka yüz baskısı için özenle yerleştirebilirsiniz . Baskı konusunda daha titizseniz ve basacağınız oyunun tam olarak kutu oyunuyla aynı olmasını istiyorsanız kart baskısı için internet ortamında bulabileceğiniz sitelerden faydalanabilir veya bir kırtasiyeye/baskıcıya giderek baskısını istediğiniz dosyaları verebilirsiniz.

Baskı alacağınız oyunun materyallerinin hangi kağıda basılmasını istediğinizi ve eğer istiyorsanız harita ve jetonların mukavva baskısını tercih ettiğinizi belirtmeyi unutmayın. Bu işlemin ücreti baskısını istediğiniz dosyaların hangi materyale basılacağına ve hangi boyutlarda istendiğine göre değişkenlik gösterebiliyor fakat bir örnek vermem gerekirse 280 gr çift taraflı parlak oyun kartının basım ve kesim işlemleri birlikte 55-70tl arası tutuyor. Baskılar alındıktan sonra kesme ve yapıştırma işlemlerini dikkatle yapın. Bu işlemler bittikten sonra indirmiş olduğunuz kural kitabından oyunun kurallarını öğrenip oynamaya başlayabilirsiniz. Bu da size yetmiyorsa ve “Oyuna o kadar uğraştım, bir de kutusu olmasın mı?” diyorsanız evde bulduğunuz ve yeterince büyük olan karton kutuların yüzlerine çevrimiçi olarak tarattırdığınız kutu oyunlarının yüzlerinin resimlerini renkli çıktı alıp yapıştırabilirsiniz.

Biliyorsunuz ki kutu oyunlarında zar, vazgeçilmez bir parçadır. Neredeyse her kutu oyununda kaderimizi zarlar belirler, zarlara kutu oyunlarının yapay zekası diyebiliriz. Ücretsiz PnPleri sizlere tanıtmadan önce zar konusunda da ufak bir tavsiyede bulunmak istiyorum. Evinizde yeterli sayıda zar yoksa veya 40-120 tl arası değişken bir fiyat skalasına sahip olan zar setlerinden almak istemiyorsanız zarları da kendiniz yapabilirsiniz. İhtiyacınız olacak ilk ürün herhangi bir kırtasiyeden temin edebileceğiniz sayma küpleri/blokları. 10-20 tl’ye alacağınız ufak boy bir birim küp paketi içinden çıkacak küpler size fazlasıyla yeterli gelecektir. Birim küpleri aldıktan sonra -eğer oynayacağınız oyunun özel bir zar yüzüne ihtiyacı yoksa- üzerine sayıları oyabilir veya çıkmayan kalemle yazabilirsiniz. Oynamayı planladığınız oyunun zarında özel simgeler ve işlemeler bulunuyorsa, bu simgeleri/işlemeleri dijital ortamda taratıp gerekli boyut ve çözünürlüğe getirdikten sonra çıktı alıp zar yüzlerine yapıştırabilirsiniz.

İzleyebileceğiniz ikinci bir yolsa biraz daha maliyetli ancak daha şık bir yol diyebilirim: Sticker kağıdı. Aldığınız sticker kağıdının üstüne gerekli baskıları aldıktan sonra bu parçaları kağıttan ayırıp küpün yüzlerine yapıştırabilirsiniz. Ayrıca şunu da belirtmek isterim ki sticker kağıtları yalnızca zar yapma işleminde değil jeton ve özelleştirilmiş figür yapımlarında da oldukça işe yarar bir materyal. Sticker kağıtlarını kesmekte zorlanıyorsanız kesme işlemini yapacak bir plotter makinesine sahip olan kırtasiyelerden bu hizmeti talep edebilirsiniz. Tüm bu işlemleri başarıyla tamamladıysanız, şuan elinizde oyununuza göre özelleştirilmiş bir d6 zar bulunuyor demektir.

Bazı oyunlar 6’dan fazla yüze sahip zarlarla oynanıyor, ama bunun için de “satın almasız” bir yol var: Paper Craft, yani kağıt maket. Yeterli ağırlığa sahip bir kağıtla yapıldığında oyuncuyu uzunca bir süre yüzüstü bırakmayan zarlar ortaya çıkıyor. İnternet üzerinden kolayca bulabileceğiniz farklı yüz sayılarına sahip kağıt maket formunda zar modelleri mevcut. Biraz uğraştırıcı bir işlem olduğunu kabul etmeliyim ama yine de bu kağıttan zar yapmaktan çok keyif aldığım gerçeğini değiştiremez (zar konusunda en uğraşsız çözümlerden biri de akıllı telefonunuza veya tabletinize zar uygulamaları indirmektir. Tabi zar atarkenki gerginlik ve heyecan hissini ne kadar yaşatır orası tartışılır.)
     
"PnP nedir? Nasıl yapılır? Temel olarak hangi ekipmanlar gerekir?" gibi soruların cevabını vermeye çalıştım. Ancak yazıyı burada bitirmek güzel bir filmin ilk yarısından sonra salonu terk etmekten farksız olur. Bu nedenle şimdi en beğendiğim ücretsiz PnPleri sizlerle paylaşacağım ve indirme linklerini de aşağıya bırakacağım.

Buyurun PnPlere.

1- Corinth

Yakın bir zamanda ücretsiz olarak oyun severlere sunulan Corinth oynaması da hazırlaması da oldukça kolay olan bir oyun. Oyun bir “roll and write”, yani “zar at ve yaz” oyunu. Zar at ve yaz tarzındaki oyunlar isimlerinden de anlaşılabileceği üzere yalnızca iki temel eylem üzerine kurulu: Zar atmak ve çıkan sayıları yazmak. Öğrenmesi ve alışması bir hayli kolay olan bu oyunlara bir başladı mı bırakası gelmiyor insanın. Corinth ise bu türün oldukça keyifli bir örneği. Antik Yunan döneminde bir tüccarı canlandırdığınız oyunda farklı alıcılarla ticaret yapıp tüm turlar bittiğinde diğer tüccarlar (ki onlar yanınızda oturan arkadaşlarınız oluyor.) arasında en yüksek puana ulaşmaya çalışıyorsunuz. Baskı işlemi oldukça kolay fakat oyunun türünden dolayı oynayabilmeniz için 12 adet d6 zara ihtiyacınız var.

İndirme linki

Ayrıca eğer Zar At ve Yaz türünü sevdiyseniz diye diğer ücretsiz Zar At ve Yaz türü PnPleri bulabileceğiniz linki de şuraya bırakayım.

2- Museum

Her oyuncunun birer müze müdürü olarak dünyanın dört bir yanından eserleri kendi müzesinde toplamaya çalıştığı Museum oyunu uzaktan bakıldığında basit bir kart toplama ve puan biriktirme oyunu gibi duruyor. Ancak oyunu birkaç el oynayıp mekaniklere alıştıktan sonra işin stratejik boyutunu görüp bir yandan farklı kıtalardan paha biçilemez eserler toplarken diğer yandan da diğer müze müdürlerinin işlerini zorlaştırmanın planlarını yapıyorsunuz.  Oyunun 1900ler havasını ve tema işleyişini çok beğendim. Arkadaşlarınızla oynarken bir de kendinizi role kaptırırsanız gerçekten çok keyifli dakikalar sizleri bekliyor. Aynı zamanda oyunun temasını etkili kılan unsurlardan en önemlileri de çizimleri ve sanat tasarımı. Bir kart toplama oyununda her kartın üzerinden birbirinden güzel resimler olunca insan daha büyük bir hırsla oynuyor oyunu.

İndirme linki (Sitede sağ taraftaki “Downloads” yazısının altında linkleri bulabilirsiniz.)

3- Mint Works

Mint Works, işçi yerleştirme türündeki oyunlara başlamaya niyetli oyuncuların ilk durağıdır. İşçi yerleştirme oyunlarında kısıtlı sayıda elinizde bulunan işçilerle stratejik eylemlerde bulunarak uzun vadede daha çok işçi veya puan elde etmeye çalışırsınız. Mint Works’te de her oyuncunun sınırlı sayıda mint jetonu vardır ve amaç farklı yatırımlar üzerinden oyun sonuna kadar en çok mint jetonuna sahip olmak. Mint Works PnP’si için indireceğiniz dosyaların yanında 1 adet başlangıç jetonu ve 30 adet de mint jetonuna ihtiyacınız olacak. Görselliğe çok önem vermiyorsanız eğer bu mint jetonları az önce yediğiniz antep fıstığı kabukları olabilir :)

İndirme linki

Ürünü satın almanız gerekecek fakat ürün ücretsiz olduğu için kredi kartı bilgisi istemiyor site. Yalnızca faturalandırma için adres girmeniz yeterli olacak. Ayrıca bu sitedeki diğer ücretsiz PnPlerin de bulunduğu sayfanın linki de şu şekilde. Bu sayfada ücretsiz Mint genişlemeleri de mevcut.

4- Love Letter: Sender

Love Letter oyununun PnP olarak yeniden yorumlanmış versiyonu olan Sender, temel mekanikler açısından ana oyuna sadık kalsa da yapılan eklemelerle oldukça keyifli ve komik bir hal alıyor. Love Letter oyununda amacımız ülkemizin prensesine karşı olan duygularımızı bir mektup ile belli etmek ve bunu mümkün olduğunca hızlı yapmak. Tabi koskoca prensesi tek bir mektupla ikna zor. Bu nedenle güçlü dostluklar kurmalı, entrikaların arasından başarıyla sıyrılmalı ve hepsinden önemlisi, prensesimizin güvenini kazanmalıyız. Oyunun PnP versiyonu olan Sender’daysa işler biraz daha karmaşık çünkü karakterlerimiz sosyal medyayla tanışıyor. İşin içine hatırlanmayan gecelerden kalma fotoğraflar ve tanımadığınız kraliyetlerden gelen mesajlar girince birilerinin güvenini kazanmak bir hayli zorlaşıyor. Oyunun bu yeni halini çok sevdiğimi, oynarken kartlardaki esprili anlatım ve çizimlerin de beni fazlasıyla eğlendirdiğini söyleyebilirim.

İndirme linki (İndirme linkleri sayfanın en altında bulunan “Downloads” sekmesinin altındadır.)

5- Bloc by Bloc: The Insurrection Game

Listenin sonunda bulunan oyunumuzsa 21. yüzyılın vazgeçilmezlerinden olan protesto ve halk isyanlarını odağına alıyor. Bloc by Bloc oyununda her oyuncu kendi isyancı ekibine sahip. Ekibinizi kontrol altında tutmaya ve bir yandan da sokak sokak ilerleyen bir direnişe önderlik etmeye çalışıyorsunuz. Tabi başarılı bir isyana önderlik etmek kolay değil. Oyunda karşınıza çıkan farklı zorluklarının da üstesinden gelmeniz gerekli. Tatlı çizimleri ve keyifli oynanışı nedeniyle şiddetle tavsiye ediyorum bu oyunu. Fakat maalesef listemizdeki en çok uğraş gerektiren PnP de bu çünkü oyun için baskı almak yeterli değil.

Ek olarak gerekli birkaç materyal daha var. Bunlarsa şu şekilde sıralanabilir:

- 10 adet sarı tahta küp
- 10 adet turuncu tahta küp
- 10 adet mor tahta küp
- 10 adet yeşil tahta küp
- 30 adet beyaz tahta küp
- 40 adet gri tahta çubuk (Nötr bölgeler için kullanılacak. Renk kahverengi de olabilir.)
- 1 adet geri sayım işareti
- 1 adet polis moral işareti
- 1 adet ilk fraksiyon işareti
- 6 adet ufak d6 zar
- 1 adet büyük d6 zar (d6 zarların küçükler tek renk ve büyük olan zar küçüklerden ayrı bir renkte olması tavsiye ediliyor.)

Oyun için iki indirme linki var. Dilediğinizi kullanabilirsiniz.

İndirme linki #1

İndirme linki #2

Böylece PnP yazımızın sonuna gelmiş bulunuyoruz. Umarım kaliteli vakit geçirmenizi sağlayacak bir hobiyle tanışmanıza vesile olabilmiş veya PnP ile zaten tanışıklığı olanlar için güzel ücretsiz kaynaklar sunabilmişimdir. Listedeki oyunlar yeterli gelmezse paylaştığım diğer site linklerinden ücretsiz ve yasal PnPler arasından hoşunuza giden başka oyunlar da seçebilirsiniz. Ayrıca Board Game Geek sayfasında Free PnP’s araması yaparak ücretsiz PnPlere göz atabilirsiniz. Sağlıkla kalın, oyunla kalın.