Tarihi Değiştiren Oyunlar yazı dizimize devam ediyoruz. 3. bölümde bugün hala efsane olarak anılan, oyun dünyasına damgasını vurmuş birçok önemli serinin ilk oyunlarının çıktığı milenyum dönemi var.
Metal Gear Solid (1998)
İlk Playstation'ın en kritik yıllarında çıkagelmişti MGS ve o zamanlar adı çok da duyulmamış olan Hideo Kojima'nın SNES'te başlattığı Metal Gear serisinin yeni ayağıydı. Oyunun gizlenme mekanikleri çağının çok ilerisindeydi; öyle ki bugün hemen her üçüncü şahıs kameralı aksiyon oyununda gizlenme varsa bunun sebebi Metal Gear Solid'dir. Lakin esas devrim sunum kısmındaydı; açılış sinematiğinin 80’lerin Amerikan aksiyon filmleri tadında olmasından finaline kadar oyun tam bir sinematik şölendi ve 2D stripe karakterlerden bir anda buraya geçen oyuncular tam anlamıyla şoke olmuştu. Günümüz oyunlarında uzun sekanslardan oyuna kesintisiz geçiş, bolca ara sahne ve sinematik hikâye anlatımı neden bu denli yaygın diyorsanız cevabı burada aramalısınız.
Half-Life (1998)
Oyun tarihinin en büyük başyapıtlarından biri olan Half-Life, çıkış yaptığı dönemde FPS türüne teknik anlamda büyük yenilikler getirdi, hatta bu yenilikler birer mihenk taşı oldular. Fakat Half-Life'ın FPS türüne yaptığı en büyük öncülük hikâye anlatımı açısındandı. Pek saygıdeğer bilim insanımız Gordon Freeman’la tanışana kadar FPS türündeki oyunlarda gelişigüzel ve hikâyesiz kahramanlarla oynuyorduk. İstisnalar hariç FPS oyunları bile kendilerini ciddiye almıyorlardı. Yüksek tempolu, düşünmekten çok ateş etmeye yönelik, vurdulu kırdılı oyunlardan oluşan bir türdü FPS. Ta ki Black Mesa'nın derinliklerine ilerlediğimiz o trene binene kadar.
Baldur's Gate (1998)
Bilgisayar oyunlarının tarihi boyunca rol yapma oyunlarının kırılma noktası ne diye sorsanız, hiç düşünmeden Baldur’s Gate derim. 1990’ların son demlerinde herkesin artık bilgisayar rol yapma oyunlarının öldüğüne inandığı zamanlara dönelim. O zamana kadar türü sırtlamış SSI oyunlarının yüzüne bakan kalmamış; Might & Magic’lere, Ultima’lara bile pas verilmez olunmuş artık. Herkes türü kendi haline bırakıp gitmek üzere… Bir firma ve oyun hariç: BioWare adında bir firma, Baldur’s Gate adında bir oyunla yumruğunu masaya vurdu. “Dungeons and Dragons 2nd Edition!” dedi. “Bundan sonra RYO dediğimiz türün standardı izometriktir!” diye ağırlığını koydu. Sonrasını biliyorsunuz zaten: Planescape: Torment’ler, Icewind Dale’lar, Neverwinter Nights’lar, Arcanum’lar… ve daha nicesi!
StarCraft (1998)
Quake ile yavaş yavaş dünya çapında oluşmaya başlayan eSpor kültürüne ihtiyacı olan itmeyi sağlayarak günümüzde ulaştığı konuma gelmesini sağlayan oyun şüphesiz StarCraft'tı. Güney Kore’de StarCraft’ın bilgisayar oyunları arasında kutsal bir mertebeye oturtulması beraberinde 2002’de düzenli turnuvaları getirdi. Aslına bakarsanız eSporun takımlaştığı ve şirketleştiği ilk ciddi adımlar bunlardı. Takımlar daha organize olmaya başlamış ve Kore’nin Samsung ve SK Telekom gibi devleri takımlara sponsor desteği çıkmıştı. Oyun o kadar popüler bir hale geldi ki StarCraft maçlarının yayınını yapan TV kanalı dahi kuruldu.
The Sims (2000)
The Sims 2000 yılında çıktığında, hayatın simülasyonunu oynama fikri çok çekiciydi. Öyle ki The Sims çıkış yaptığında, yaş ve cinsiyet fark etmeksizin çok geniş bir kitle tarafından oynandı. Hatta bilgisayar oyunlarıyla uzaktan yakından alakası olmayan insanları bile (o dönemlerde oyunlarla adı pek anılmayan kadınlar dâhil) çekti kendine. Basitti çünkü, oyuncuyu zorlayan, strateji gerektiren hiçbir şey yoktu. Simülasyonları ne kadar sevdiğimiz ortaya çıkınca The Sims başka simülasyon oyunlarının da önünü açmış oldu.
Counter-Strike (2000)
Bir modun nelere yol açabileceğini gösteren en önemli örnektir Counter Strike. Bir kelebek etkisidir. Çıktığı 2000 yılında rekabet temelli çevrimiçi karşılaşmaların, popüler oyunların yan özelliği olmaktan çıkmalarını sağlamıştır. Basit bir mod olmanın ötesine geçerek kısa zamanda gördüğü yoğun ilgiyle birlikte oyun dünyasında yeni bir çağın başlamasına neden olmuştur. Günümüzde popüler olan Battlefield, Fortnite, PUBG vb. oyunların atasıdır. Aynı zamanda Steam’in popülerleşmesinin arkasında da CS vardır. Eş zamanlı oyuncu sayısı olarak hala ilk 5’te olması boşuna değil.
RuneScape (2001)
Bugün internet tarayıcılarımızın neler başarabildiğine şaşıyoruz belki, ama daha doğru düzgün GPU’muz yokken, hele bir de tarayıcılar bu donanımlara hayatta ulaşamazken RuneScape girdi hayatımıza. Internet Explorer içerisinde (NetScape mi demeliyim yoksa?) her ne kadar Paint’ten fırlamış gibi olsa da karakterlerin bulunduğu bir dünya sundu bize. Ultima Online’ın istemcisine inat, RuneScape tarayıcının içerisinde devasa bir oyun dünyası bulundurabileceğinin ilk ciddi örneklerindendi. Ayrıca çıkan birçok farklı türdeki oyunun da sırtını dayadığı free-2-play modelinin işler temelini atan oyundur RuneScape.
Bejeweled (2001)
Birbiriyle aynı renkteki mücevherleri 3’lü, 4’lü ve yapabilirseniz 5’li dizip patlatarak bölümleri geçip skor yükseltmeye çalışmak takdir edersiniz ki yaşayacağınız en heyecanlı oyun deneyimini vadetmez. Ama bu bağımlılık yapmayacağı anlamına da gelmez! İşte 2001 yılında Bejeweled’ın başardığı tam olarak buydu. Oyunları dibine kadar sömürmeyen, gerilmeden, bunalmadan günde yarım saatçik oyun oynayan “casual gamers” dediğimiz kitleye ulaşmak. Sonrasıysa cidden tarih… Gelsin Farmville’ler, gitsin Candy Crush’lar ve onların binlerce kopyası olan mobil oyunlar.
GTA 3 (2001)
“Açık dünya aksiyon oyunlarının standartlarını belirledi” gibi büyük bir paye bile versek aslında GTA 3’ün oyun dünyası için anlamını tam karşılamaz. GTA 3 çok “büyük”tü. Çok fazla şey sunuyordu. O güne kadar GTA 3’ün prodüksiyon büyüklüğünün yanına yaklaşan oyun yoktu. Önümüzde gerçekten de koskoca bir şehir, 3 boyutlu, detay detay işlenmiş haliyle vardı ve biz de bu şehirde istediğimizi yapabiliyorduk. Nasıl yani? 2001 için şaka gibi bir şeydi bu oyun. O yüzden GTA 3’ün etkisini açık dünya türüne etkisiyle sınırlamak yanlış olur. Oyun dediğimiz şeyin çapını bir anda büyüttü GTA 3.
Not: Bu seriyi hazırlarken genel olarak Oyungezer Mayıs 2018 sayısında aynı isimle yer alan "Tarihi Değiştiren Oyunlar" dosyasındaki sıralamayı ve açıklamaları kullandık.
