Kısa zaman önce ZeniMax'in Oculus VR'a karşı açtığı telif hakkı ihlali ve gizlilik anlaşması davası sonuçlanmış ve Oculus 500$ milyon ödemekle cezalandırılmıştı. Oculus VR'i Facebook'un aldığını düşünürseniz bu para daha çok onların cebinden çıkacaktı.
Davayı kazandıktan sonra ZeniMax, "Cihazın kötüye kullanımını engellemek için daha fazla adım atacaklarını," söylemişti ve o zaman gelmiş çatmışa benziyor. Çünkü Oculus Rift'in satışlarını durdurmaya kadar ileri gidecek yeni dava dosyasını teslim ettiler. İşin tadı tuzu kaçmış vaziyette çünkü ZeniMax'in talepleri şunlar; dünya çapında sürekli olmak üzere pazarlama, satış, modifiye etme, sunum, kopyalama, cihaz ile ilgili herhangi bir parçanın satışı ya da herhangi bir şekilde telif haklı cihazdan fayda etmeyi yasaklamak. Bunlar Oculus Rift'in PC ve mobil yazılımlarını hatta Unity ve Unreal motorları ile entegrasyonunu da kapsıyor. Kısacası ZeniMax savaş borularını öttürmeye başladı.
Açılan bu davanın VR teknolojisini bir süreliğine sakat bırakacağını ve aletin hakları konusunda Facebook'un pazarlık masasına oturmak zorunda kalacağı yorumları geliyor.
Yazının sonunda belirteceğim fikirlerim hakkında şimdiden "spoiler"vereceğim lakin ZeniMax niyetinin açıkça açgözlülük ve fırsatçılık olduğunu kendi ağzından ima etti diyebilirim. ZeniMax ilk davada 4$ milyar tazminat istemişti fakat mahkeme 500$ milyonda karar kıldı. Davayı kazanmalarının hemen akabininde "Jürinin verdiği tazminat ödül niteliğinde, verilen ceza meydana gelen hak ihlalini gidermek için yetersiz. Karardan sonra Facebook'un COO'su Sheryl Sandberg'in jürinin verdiği cezanın ekonomik açıdan Facebook'a dokunmayacağını belirtmesi bunun kanıtı. Jürinin verdiği ceza ZeniMax'in fikri hakkının(Nurettin: Oculus'tan bahsediyor delireceğim) kullanılmaya devam edilmesi için ödül niyetliğinde"şeklinde açıklama yaptı.
Facebook cephesi ise ikinci dava için hazırlanmak yerine ilk davada jürinin kararının temyizi üzerine gideceğini söyledi.
Şimdi olaya gelelim. Oculus VR vaktinde destek almak için ZeniMax'in kapısını çalmış firma da efsanevi John Carmack'i Oculus Rift için görevlendirmişti, sadece tek bir kişiyi. Carmack sanal gerçeklik teknolojisine çok sıcak bakıyordu ama ZeniMax'in aynı şekilde düşünmediği belliydi. Dolayısı ile Oculus VR ZeniMax ile anlaşamadan masadan kalkmıştı akabinde Carmack ZeniMax'ten ayrılarak Oculus VR'a geçmişti. Carmack'in ayrılışının üzerinden iki yıl geçmesine rağman ZeniMax herhangi bir hak talebi ya da şikayette bulunmadı; ta ki Oculus VR'i Facebooksatın alana kadar. Belki de ne kadar önemli bir fırsatı kaçırdıklarının farkına vardılar ve etekleri tutuşa tutuşa şu an Oculus VR'dan ne koparabileceklerine bakıyorlar. Dananın kuyruğunun koptuğu ve ZeniMax'in kendisine tutunacak dal bulmaya çalıştığı konu Carmack'in şirketten ayrılırken yaptığı çalışmaları da yanında götürmesi. Carmack kullandığı kodların aynı olmadığını belirtse de ZeniMax aksini iddia edip Oculus Rift üstünde tamamen hak arayacak kadar ileri gitmeye çalışıyor ki bu gerçekten büyük bir saçmalık keza Oculus Riftprototipi daha Oculus VR ZeniMax ile görüşmeden evvel vardı. ZeniMax etse etse (ki onda da haklılığı tartışılır) cihazın yazılım kısmında hak iddia edebilir, aletin kendi ile değil.
Konu hakkında daha detaylı bilgi istiyorsanız Oyungezer'in Mart sayısında yazdığım yazıya (dergi çıkınca) göz atabilirsiniz.
