Çapraz-platform mevzusu ile haberlerde sık sık karşılaşıyoruz. Hangi nesil olursa olsun muhtemelen oyuncuların en büyük hayallerinden biri bu; istedikleri oyunu, istedikleri platformdaki diğer arkadaşlarıyla birlikte oynayabilmek.
Bu hayal son zamanlarda kısmen de olsa gerçekleşmeye başladı aslında. Microsoft ve Nintendo’nun başını çektiği gelişmeler sayesinde Minecraft ve Rocket League çapraz platform desteğine kavuştu; Xbox One, Nintendo Switch ve PC oyuncuları bu oyunları birlikte oynamaya başladılar. Ama bu denklemde çok önemli bir isim eksikti: Sony ve PlayStation 4.
Microsoft’un çapraz platform konusunda biraz daha açık fikirli olduğunu biliyoruz. Uzun zamandır özellikle de bazı oyunlarda çapraz platform desteği için bastırıyor, hatta zaman zaman Sony ile bu konuda görüştüklerinin de altını çiziyordu firma. Ancak bildiğimiz bir diğer şey de Sony’nin bu fikre sıcak bakmadığı. Sony daha önce Rocket League ile ilgili dönen tartışmaların ardından Xbox One ve Switch ile çapraz platform desteğine girmemelerine dair bir açıklama yapmış, bunun başlıca sebebinin özellikle de çocukların Sony’nin denetiminde olmayan, dış etkenlere maruz kalabilecekleri ortamlara girmesini risk olarak görmeleri olduğunu söylemişti.
PlayStation’ın küresel satış ve pazarlama başkanı Jim Ryan Haziran ayında Eurogamer’a verdiği röportajda oyuncuların PSN’e kaydolurken kendileriyle sözleşme yaptıklarını ve onlara Sony’nin denetimindeki bir evrende güvenle oyun oynayacakları ve onları koruyacağı sözünü verdiklerini belirtmişti. İşin içine dış faktörlerin girmesine güvenemiyorlardı.
Elbette bu cevap oyuncuları tatmin etmekten çok uzak, çünkü sonuçta işin içinde Nintendo var. Piyasadaki en kullanıcı dostu, aileye en çok önem veren, en fazla genç oyuncuya sahip olan konsollardan birini üreten firma. Eğer söz konusu gerçekten de küçüklerin güvenlik sorunu olsaydı Nintendo hayatta çapraz platform işine girmez, itibarına gölge düşmesi riskini göz almazdı.
O halde Sony’nin çapraz platform fikrine uzak olmasının başka bir nedeni, asıl bir sebebi olması gerekiyor değil mi? Gelin sizinle biraz sayılardan konuşalım.
Öncelikle şunu çok iyi anlamamız ve kabul etmemiz gerekiyor. Microsoft, Sony ve Nintendo çok büyük firmalar ve bu isimlerden hiçbirini oyuncu dostu değil diye nitelendirmek mümkün değil. Kimisi oyun çeşitliliğiyle, kimisi oyun türleriyle, kimisi sunduğu ek servislerle oyuncuların gönlünde taht kurmuş isimler. Zaten aksi olsa, oyuncu dostu olmasalar bu kadar çok sayıda kullanıcıları, kendilerine gönülden bağlı hayranları olmazdı. Ancak bunların ticari firmalar olduğunu da kesinlikle unutmamak lazım, yani her şeyden önce birinci öncelik kar etmek ve pazardaki payını arttırmak / korumak.
Oyuncuların bir firmayı diğerine tercih etmelerinin sebebi ne olabilir? Mesela exclusive oyunlar diyelim. Bu kişiden kişiye değişebilen bir zevk meselesi. Kimi Uncharted 4 veya Horizon: Zero Dawn’a aşıktır, kimi Legend of Zelda: Breath of the Wild veya Super Mario Odyssey gibi inanılmaz oyunların ve serilerin düşkünüdür, kimi için Gears of War veya Halo dendi mi akan sular durur. Exclusive oyunların satışlarına baktığımızda Uncharted 4 gibi müthiş istisnaların dışında satış miktarlarının 4 - 5 milyon aralığında birbirine yakın olduğunu görüyoruz. Yani exclusive oyunlar her ne kadar konsol satışlarında son derece etkili olsalar da, her konsolun exclusive oyunlarına ilgi gösteren benzer büyüklükte kitleleri var. İşin içine performans giriyor ve konsolun işlevselliği giriyor desek o noktada da ibre bir birine, bir diğerine dönüyor diyebiliriz. Peki sayılar nerede işin içine giriyor? Exclusive oyunların veya konsol güçlerinin değiştiği bir pazarda konsolunuzu nasıl öne çıkarırsınız? Elbette ki oyuncu sayısı ve özellikle de çevrimiçi oyunculuktaki hakim pozisyonunuzla.
PlayStation 4 pazardaki en büyük isim, rakipleri gerçekten de yanına bile yaklaşamıyor. Aşağıdaki tabloya baktığınızda ne demek istediğimi daha iyi anlayacaksınız. Bunlar VGChartz’dan alınan ve her hafta güncellenen verilerin en son hali:
Bunun anlamı şu: eğer çevrimiçi oyun oynamak istiyorsanız yapabileceğiniz en iyi seçim PlayStation 4. Bu sayede hem içinde daha fazla oyuncuyu bulunduran bir ekosisteme adım atmış oluyorsunuz, hem de muhtemelen arkadaşlarınızdan uzak kalmamış oluyorsunuz. Çünkü konsolların en cazip taraflarından biri aynı zamanda günümüz oyuncularının da en sevdiği şeylerden biriyle aynı: arkadaşlarıyla birlikte çevrimiçi olarak aynı oyunu oynayabilmek. Eğer yeni bir konsol alacaksanız dikkat ettiğiniz şeylerin başında bu geliyor: arkadaşlarımla oyun oynayabilecek miyim? Bir bakıyorsunuz, etrafınızdaki arkadaşlarınızın çoğunda PlayStation 4 var. Eğer başka bir konsolu tercih ederseniz bu arkadaşlarınızla oynayamayacağını biliyorsunuz, bu da doğrudan karar mekanizmanızı etkiliyor.
Microsoft’un bu kadar bastırmasının sebeplerinden biri de sonuçta geriden geliyor oluşu ve exclusive oyunlar konusunda yaşadığı sıkıntı olarak değerlendirilebilir. Eğer pazarın hakimi Xbox One ile Microsoft olsaydı, en büyük rakipleri olan PlayStation 4 ile çapraz-platformu bu kadar savunurlar mıydı, o konuda çok da emin olamıyorum.
Microsoft’un iki katı satış yakalayan Sony elbette haklı olarak oyuncuların Xbox One’a gittikleri taktirde kendilerini ‘yalnız’ hissetmelerini, “PS4’ü olan arkadaşlarımla birlikte oynamalıyım” düşüncesinin PS4 alma nedenlerinden biri olarak kalmasını istiyor. Zaten bu sayede yuvarlanan o kar topu git gide büyüyor, ekosisteme yeni oyuncular ve onların arkadaşları katılmaya devam ediyor.
Evlerde 60 milyondan fazla PlayStation 4 var. Sony, oyuncu sayısı gücünü tamamen elinde tutuyor. Şimdi kendinizi Sony’nin yerine koyun, bu hakimiyetin bozulmasını, bu gücü kendi elinizle rakiplerinize vermek ister miydiniz? Eğer Sony çapraz-platformu koşulsuz olarak desteklese yukarıda örneğini verdiğim durumda PlayStation 4’e yönelmenize neden olan en büyük etmenlerden biri, günümüzün konsol üstünlüğündeki en belirleyici faktör ortadan kalkmış olacaktı. Bu da diğer konsolların oyuncu sayısı dışındaki avantajları ve özellikleriyle cazibe unsuru olması anlamına gelecekti. Böyle bir gerçek söz konusuyken beni bir günlüğüne Sony’nin başına getirseler (23 Nisan hesabı) ve ne istersen yap deseler, kendim de bir oyuncu olmama rağmen çapraz platforma izin vermek gibi bir çılgınlık yapmazdım. Bunun gerçekleşebilmesi için PlayStation 4 ve Xbox One satışlarının birbirine yaklaşması, makasın daralması gerekiyor.
Çapraz-platformun olmama sebeplerinden biri olarak Sony’nin özel anlaşmalarını da göstermek mümkün. Artık bir çok oyun konsollara özel içeriklerle çıkıyor ve bunlar da söz konusu konsolların cazibesini arttırıyor. Hal böyle olunca da çapraz platformun sorun yaşatabileceği bir gerçek. Örneğin Destiny 2’yi ele alalım. Oyunda PS4 oyuncularına özel bir keskin nişan tüfeği (Borealis), özel bir Strike, özel bir PvP haritası bulunuyor. Xbox One ve PC oyuncuları bu içeriklere erişemezken nasıl bir çapraz-platform desteği getirebilirsiniz ki? Bu özellikle de çok sayıda özel anlaşması bulunan Sony’nin göz önünde bulundurduğu hususlardan biri.
Peki bunları dikkate aldığımızda tüm konsollar arası çapraz-platform desteğinin önü kapalı mı? Şahsi görüşüm mevcut konsol nesli için bu sorunun cevabının evet olduğu yönünde. Sony bu nesli kazandı ve rakiplerine yardım eli uzatması için de bir sebep yok. Ancak bir sonraki konsol neslinde, yarış tekrar başlayacağı zaman gündeme gelebilecek ve oyuncuların kalbini kazanabilecek bir hamle olur bu.
Ama yine aynı şekilde Sony’nin bu konuyu kalıcı olarak kapattığını da düşünmüyorum, çünkü önlerinde yapılabilecek çok da akıllıca bir hamle var: Nintendo Switch ve PC ile çapraz-platform desteği getirmek. Kulağa tuhaf geldiğini biliyorum ama neden olmasın ki? Bir kere Sony şu an için kafalarda oluşmuş olan “çapraz-platformu, oyuncuların birbiriyle oynamasını istemiyor” imajında kurtulması gerek, bunun için de bu özelliği eninde sonunda kısmen de olsa desteklemesi önemli. Çünkü Rocket League ve Minecraft gibi oyunlar yapılmaya devam edecek ve oyuncuların arkadaşlarıyla birlikte oynayabilmesini destekler bir pozisyon almak git gide daha önemli hale gelecek.
Bir düşünsenize, Sony’nin PC ve Nintendo’yu çapraz-platformda desteklemesi yalnızca imajına katkı sağlamakla kalmayıp oyuncu kitlesini daha bile arttırmasına neden olabilir. PS4 ve Xbox One aynı boşluğu doldurmaya çalışıyor olsalar da PC ve Switch’in kitleleri daha farklı ve birbirleriyle de rekabet halinde değiller. PC ve Switch’i tercih eden oyuncuların bunu yapmaktaki sebeplerinin oyunlardan çok platformların sunduğu benzersiz özellikler ve alışkanlık olduğunu söyleyebiliriz.
Böyle bir girişim başta PlayStation 4 sahiplerini mutlu eder, çünkü birlikte oynayabilecekleri oyuncuların sayısı oldukça artar ve bu Sony’nin konsol pazarındaki hakimiyetini de olumsuz biçimde etkilemez. Hem böylece çapraz-platformun eksikliğini sorgulayan Sony hayranlarının da istekleri bir nebze de olsa yerine getirilmiş olur. İşte size oyuncu memnuniyeti.
Tabi ki bu sadece bir fikir, elbette Sony bünyesinde kapalı kapılar ardında çapraz-platforma dair çok sayıda görüşme, çok sayıda toplantı yapılıyor ve firmanın iyiliğine olacak kararlar alınıyordur. Sonuçta ortada dünyanın en başarılı konsol firmalarından biri var ve bu başarı elbette ki tesadüfi değil. Ama git gide birleşen oyun dünyasında kendini sürekli dışarıda bırakmak ve oyuna katılmamanın bir noktadan sonra ters etki göstermeye başlayabileceğini de düşünmüyor değilim ve sizin de bu konudaki düşüncelerinizi merak ediyorum sevgili Oyungezerler.
