Two Point Museum - İnceleme

Ortaokul yıllarımda nereden elime geçtiğini hatırlamadığım Theme Hospital, sanırım bu tarza karşı duyduğum bitmek bilmez sevgiyi bana aşılayan ilk oyundu. Nitekim seneler sonra Two Point Studios, Theme Hospital’ın manevi varisi sayılan Two Point Hospital’ı geliştirdiğinde gözümü bile kırpmadan satın almıştım. Ardından gelen Two Point Campus’ı da delicesine oynadıktan sonra tabii ki serinin üçüncü oyunu olan Two Point Museum çıktığında benzer bir tepki vermem kaçınılmazdı. (Edindiğimden beri uyumadım, yardım gönderin!)

Two Point Museum, önceki iki oyuna nazaran biraz daha farklı işliyor. Müze Müdürü olarak atandığınız ana senaryoda hem kendi namınızı hem de yönettiğiniz müzelerin kalitesini arttırmanız, sergilediğiniz eserler ve sunduğunuz turlar üzerinden daha fazla ziyaretçinin ilgisini çekmeniz gerekiyor. Ancak bu sefer “Bir müzeyi beş yıldıza ulaştırıp bitirdim, hop diğerine geçeyim” yapamıyorsunuz zira senaryo sizi müzeler arasında geçiş yapıp farklı adımları tamamlatacak şekilde ilerliyor.

Two Point Belediyesi’ne ait (şimdilik) beş tane kalıcı, üç tane geçici müze bulunuyor. Geçici müzeler, zamana karşı yarıştığınız ve çeşitli hedeflere ulaşmaya çalıştığınız kısa senaryolar sunuyor. Öte yandan tarih öncesi fosilleri gururla sergileyebileceğiniz Memento Mile, oyunun açılışında size sunulan ilk kalıcı müze olarak karşınıza çıkıyor. Deniz yaşamına odaklanan Passwater Cove, birçok farklı çağdan gelen hayaletleri gururla sergileyebileceğiniz (şaka yapmıyorum) lanetli otel Wailon Lodge, çeşitli şablonlar kullanarak yaptığınız birbirinden tuhaf aygıtları bir araya getirdiğiniz bilim odaklı Bungle Wasteland ile uzaylılarla birlik olup anlamlandıramadığınız bir gizemi çözmeye çalıştığınız Pebberley Heights ise diğer dört kalıcı müzeyi oluşturuyor. Ancak her müzeye illaki tek bir türden eser koymanız gerekmiyor. Oyun ilerleyip farklı bölgeler açıldıkça ne isterseniz eklemeye başlayabilirsiniz.

“Peki eserleri nasıl elde ediyoruz?” derseniz cevabı çok basit: Keşif gezileri. Çalışanlarınızı bu keşif gezilerine göndererek bazısı tek parça bazısıysa birçok parçadan oluşan eserleri toplamanız mümkün. Örneğin bir dinozor fosili beş farklı parçadan oluşabiliyor. Ancak edindiğiniz eserlerin büyük bir çoğunluğunu tekrar tekrar bulmanız gerekiyor zira her bir eserin kendine has “bilgi” seviyesi bulunuyor. Bu ekstra parçaları analiz ederek bahsettiğim bilgi seviyesini ilerletmekle kalmayıp sergilerin çekiciliğini arttırabileceğiniz birtakım eklentiler (Perks) ve dekorasyon aksesuarları da elde edebiliyorsunuz. Dahası her eserin dört farklı kalite derecesi bulunuyor. Eğer benim gibi her şey en yüksek seviyede sergilensin diye diretirseniz kendinizi dur durak bilmeyen bir keşif gezisi döngüsünde bulabilirsiniz. Aman dikkat! Bazı geziler korkunç derecede pahalı ve ne olduğunu bile fark etmeden iflas etmeniz işten değil! Bu yüzden çok acele etmeden ve her şeyi planlayarak ilerlemenizde fayda var.

“HOŞ KOKAN BİR YÜZÜN VAR!”

Bu noktada çalışanlarınızın özelliklerine de değinmekte fayda var. Her Two Point oyununda olduğu gibi burada da her çalışanın kendine has kişiliği bulunuyor ve bunlardan bazıları oyundaki sistemleri direkt etkiliyor. Örneğin keşif gezilerine göndermek amacıyla işe aldığınız birinin “Photographic Memory” özelliği varsa o geziden yüksek kalitede eser edinme şansınız daha da artıyor. Tur düzenleyen çalışanların “Eloquent” özelliği olması, ziyaretçilerin çok daha memnun ayrılmasına yardımcı olurken “Nice Smelling Face” özelliğine sahip kişiler etraflarındaki herkesin mutluluğuna mutluluk katıyorlar. (Bu kişilik ilk gördüğümde beni çok güldürdü zira “Nice Smelling Face”, Two Point Hospital döneminde bu evrende ünlü bir müzisyen olan Jasmine Odyssey’in büyük çıkış yaptığı şarkısının adı.) Öte yandan bazı keşif gezilerinin ön şartları bulunuyor ve çalışanlarınızı ek olarak bu yönde eğitmezseniz o geziye gidemiyorsunuz. Her gezinin kendi içinde birtakım özel durumları da bulunuyor; örneğin bir gezide ikinci derece “Survival Skills” sahibi çalışanınız yoksa ekibinizden biri saldırgan hayaletlere yem olabiliyor. (En iyi uzmanlarımdan birini kesinlikle bu şekilde kaybetmedim, yo yo, nereden çıkartıyorsunuz?!)

Az yukarıda oyunun işleyişinin farklı ilerlediğine değinmiştim. Daha detaylı açıklamam gerekirse Memento Mile ilk yıldızını edindiğinde size “Tamam, şimdi başka müzeye geç ve orayı geliştir” deniyor ve kendinizi bir anda tamamen farklı bir ortamda buluyorsunuz. Bu döngü kendini birkaç defa tekrarlıyor ve her seferinde oyuna farklı bir sistem ekliyor. Tur ayarlamayı, pazarlama departmanı açmayı ve güvenlik kamerası ağı oluşturmayı bu geçişler sayesinde öğreniyorsunuz. İlk başta biraz tuhaf gelmiş olsa da sonradan kesinlikle çok sevdiğim bir nitelik zira böylece her şeye yeni bir açıdan yaklaşıyorsunuz ve oyunun keyfi tazeleniyor. Bu noktada oyunun başlarında üzerine basa basa mutlaka yapmanızı önereceğim iki özellik var: Görev belirleme ve alan oluşturma (zoning). Müzelerinizde birden çok alan planlayıp görevlerini belirlediğiniz çalışanlarınızı bu konumlara atayabiliyor, böylece “Vardiyası kamera odasında olan adamın iki blok ötede ne işi var?!” veya “Tur düzenlemesi gereken uzman neden analiz odasında?!” gibi talihsiz durumların önüne geçebiliyorsunuz.

Ekonominin nasıl işlediğine de değinmezsem olmaz. Two Point Museum’da gelir elde edebilebileceğiniz birçok yöntem bulunuyor ve her biri birbirinden etkili. Ziyaretçiler, memnuniyetleriyle paralel olarak yüklü bağışlarda bulunabiliyorlar. Ayrıca yapacağınız sponsorluk anlaşmaları üzerinden ek gelir sağlayabiliyorsunuz. Düzenlediğiniz turların sonunda katılımcılar toplu halde ödeme yaparken kuracağınız hediyelik eşya dükkan(lar)ından sizin belirlediğiniz fiyatlar üzerinden kitap, poster vb andaçlar da alabiliyorlar. Bir kafeterya açıp ziyaretçileri doyurma şansınız bile var! Dahası bazı firmalar aralıklarla sizden bir eseri geçici olarak sergilemenizi isteyebiliyor ve bu da ek gelir sağlıyor. Koleksiyoncuların belirli parçaları satın almaya çalışması da cabası. Ama asıl önemli hazine kesinlikle doğru pazarlama kampanyaları üzerinden daha çok ziyaretçi çekmekte yatıyor. Hiç olmadı bankalardan borç alırsınız yahu, dert mi?

“KEŞİF EKİBİNE VEDA EDERKEN BANA KATILIN LÜTFEN. ASLA GERİ DÖNEMEYEBİLİRLER.”

“Oyunu övdün bu kadar da hiç mi olumsuz yanı yok?” diye soracak olursanız cevabım… olmaz olur mu? Örneğin akvaryumlar gerçekten KORKUNÇ derecede fps düşüren bir sistem olmuş. Dahası sadece fps düşürmekle kalmayıp üstüne bir de sinir bozucu bir tutukluk sorununa da sebep oluyor. Oyun bir yandan bilgisayarınızın hafızasını da kemirdiği için özellikle Passwater Cove kısmında saç baş yoldurtacak kıvama gelebiliyor. Sırf test etmek için Memento Mile’a da akvaryum koydum ve kesin olarak diyebilirim ki bütün sorun bu sergilerden kaynaklanıyor. Ayrıca birçok oda/sergi “kapalı tut” seçeneğine sahip olmadığı için önceden planlama yapmakta zorlanabiliyorsunuz. Ziyaretçilerin ulaşamayacakları yerlere önden oda yapmak isterseniz durmadan hata mesajı alıyorsunuz, ulaşabildikleri yerlere boş halde koyarsanız bu sefer de şikâyet ediyorlar. Kimse müze müdürünün akıl sağlığını düşünmüyor!

Bir diğer sıkıntılı noktaysa turlar. Bunları ayarlarken önce bir tur standı koyuyor, sonra hangi eserleri gezmelerini istediğinize karar veriyorsunuz ancak özellikle akvaryum ve hayalet odalarını seçerken (hele bir de ortam çok sıkışık ve/veya fazla eşyaya sahipse) tur rotası tuhaf yollardan ilerleyebiliyor veya bazı durumlarda “ulaşılamaz” hatası verebiliyor. Bu da turun memnuniyet derecesini düşürüyor.

Odalara girişmişken… neden her personel odasına bandaj kutusu (adı bu, yapabileceğim bir şey yok :D ) koymam gerektiğini anlayabilmiş değilim. Bu makineyi koymazsanız odayı tamamlamanıza izin verilmiyor ve tanesi 20.000 dolar! BU EKONOMİDE?! Şaka bir yana müze büyüdükçe tabii ki birden fazla personel odası koymanız gerekiyor ve bu da finansal anlamda ufak bir çöküntü yaşamanıza sebep olabiliyor. Değinmek istediğim bir diğer bölgeyse kamera odası… Müzenizdeki kameralar yalnızca kamera odasında bu konuda eğitim almış bir güvenlik görevlisi varken işliyor ancak tabii ki vardiya değişimi söz konusu. Bu noktada alan oluşturma sistemi, riski bariz bir şekilde azaltsa da bazen tam hırsızların saldırı düzenlediği anda değişime denk gelirseniz eserlerinizi kaybedebiliyorsunuz. (Yo yo, kesinlikle kişisel deneyimim… olmadı.)

Birkaç ufak sorun daha mevcut ancak sadece en önemlilerine değineceğim. Oyun boyunca sıklıkla “Birileri müzede bir yerlere sıkıştı, kurtarmasak mı acaba?” uyarıları alıyorsunuz ama kim nereye sıkıştı, bilmenizin imkânı yok zira size görsel olarak bunu ileten herhangi bir simge bulunmuyor. (Özellikle tur düzenleyen uzmanlar ve okul gezisiyle gelen çocuklar bir yerlere sıkışma konusunda çok başarılılar.) Nitekim benzer bir şekilde “Kamera odasında kimse yok” uyarısını aldığınızda hangi odadan bahsedildiğini manuel olarak bakıp bulmanız gerekiyor. Keşif gezilerine geldiğimizde ise çalışanları tek tek belirlemek yerine “listeden otomatik seçim” sistemi eklemişler ancak hiçbir zaman o geziye uygun ekip seçtiğine denk gelmedim, bu yüzden hep kendim atadım. Kısacası sistemleri daha etkin hale getirecek yamalar hazırlamaları şart.

İlerleyen dönemlerde çözüleceğinden emin olduğum ancak not kırmama sebep olan bu sorunları bir kenara bırakırsak Two Point Museum şiddetle tavsiye edebileceğim bir oyun olmuş. Gerçekten çok ama çok keyifli bir deneyim sunuyor. Senaryo üzerinden ilerlemek istemezseniz “sandbox” modu da bulunuyor. Özellikle Memento Mile ve Wailon Lodge açık ara favori müzelerim. Önceki iki oyundan da alışık olduğumuz üzere sonraki senelerde yeni müzeler ilave edecek indirilebilir içerikler çıkaracaklarından da şüphem yok diyebilirim.

Şimdi izninizle paleontolog arkadaşlarla keşfe çıkıyorum. Görüşürüz!