Bu yazı daha önce Oyungezer dergisinde yayınlanmıştır.
Hatırlıyorum da konsollarda 6. nesilden, 7. nesle geçerken inanılmaz bir heyecan vardı. LCD mi Plazma mı kavgası da yaptığımız o günlerde, ilk defa next-gen grafikleri gören bu gözlere sanki cennet vaat ediliyordu. Tabii ben daha 7. nesle alışmadan, 8. nesli hayal etmeye başlamıştım bile. Bugün bakıyorum da 8. nesil ile ilgili tutan tek tahminim zamanlama olmuş. Çok mu hayalperestim acaba?
Karamsar bir giriş yaptığıma göre doğru yoldayım demektir. Öncelikle görsel anlamda ben yeni nesilden beklediğim görüntü kalitesini bulamadığımı açık açık belirteyim. Tabii ki her şey grafik değil ama bu da bir kriter, orası kesin. Konsolların mazisine bakarsanız, yeni çıktıklarında genelde PC’den 1-2 adım önde olurlar ama zamanla o fark kapanırdı. Bu sefer ne oldu? Ne yazık ki önüne bile geçemediler. Şimdi oradan bana diyorsunuz, “Onu yapamadılar, bunu yapamadılar ee o zaman bu adamlar ne yaptı?!”. Haklısınız oraya gelelim.
PC Mimarisi ile Sıcak Yakınlaşmalar!
Öncelikle bu nesilde Xbox One da Playstation 4 de PC mimarisine yakın bir donanım seçtiler. İki konsol da işlemci ve GPU konusunda AMD ile çalışmayı tercih etti. İyi mi yaptılar, kötü mü yaptılar zaman içerisinde göreceğiz. Yine de daha uygulama dostu olacağını biliyoruz. Öte yandan oyun geliştiricilerin de artık konsolun gücünü göstermek için, konsolun ömrünün bitmesini beklemelerine gerek kalmayacak.
Grafik açısından mucizeler olmadığını söylemiştim ama işlem gücü anlamında oldukça doyurucu geldi yeni nesil. Çok istisnai oyunları saymazsak genelde haritada etkileşime girebildiğiniz objeler sınırlıdır. Bana göre yeni neslin bize katacağı en büyük artı bu oldu. Mesela Dead Rising 3 güzel bir örnek olacak, oyun silme zombi dolu. Öyle 3-5 tane değil, bir kare içerisinde yüzlerce zombiyi görebilmeniz mümkün. Hem de copy-paste zombi değil. Montajsız, düblajsız has zombiler. Mesele zaten bunları oyuna koymakta değil, bütün bunlar olup biterken yenileme hızının (frame rate) yerlere düşmemesinde. Tabii PC’de işlerin nasıl olacağını da görmek lazım ki hakkını verecek bir oyun için, birkaç ay daha beklememiz lazım.
8. Nesil Yenir mi?
Önceki nesilden bilirsiniz, Xbox 360 bir dönem ısınma probleminden çok çekmişti. Hatta ülkemizde de çoğu kişi konsolunun 3 kırmızı ışık hatasını bir gün vereceğini bile bile alıyordu. Xbox One gördüğüm kadarıyla yük altında dahi oldukça serin çalışıyor ve şu ana kadar böyle ölümcül bir hata raporlanmadı. Tabii bu serin çalışmasının en büyük nedeni kafanız kadar adaptörün konsolun dışında olması. Hayır, anlamlandırmaya çalışıyorum ama VHS Player ayarında gelmiş geçmiş en büyük konsollardan birini yapıyorsun, hem de yer bulamayıp kocaman adaptör veriyorsun. Öyle konsolumu kaparım, arkadaşlara götürür oynarım diyorsanız, evden eve nakliyat şirketlerinden biriyle muhabbeti ilerletmeye şimdiden başlayabilirsiniz. Hani Playstation 4 de küçük sayılmaz, tamam ama en azından dışarıda kocaman bir adaptörü yok ve Xbox One’a göre nispeten daha küçük.
İki konsolun da teknik özellikleri birbirine çok benziyor aslında (Gerçi 8. nesil denince işin içine Wii U’da giriyor ama ben onu bu iki konsolun yanında fasulye olarak gördüğüm için hiç girmeyeceğim o konuya.) ama tabii iki konsolu da öne çıkaran farklılıklar var.
Sen Nelere Kadirsin Xbox One
Öncelikde konsollar ile yapabilecekleriniz sadece oyun oynamanın ötesine geçmiş durumda. Xbox One’ın çok kuvvetli olduğu bir multimedia kısmı var ve bunu hem yazılım hem de donanım tarafında oldukça iyi destekliyor. Eğer Xbox Live üyeliğiniz varsa limitsiz disk alanına sahip bulut hesabınız da yanında geliyor. Böylece sahip olduğunuz bütün içeriği bulut üzerinde depolayabiliyorsunuz. Xbox One’da 500 GB diskinizin değiştirilebilir olmadığını varsayarsak, bulut depolama ihtiyacınız olacak bir servis olmuş.
Xbox üzerindeki giriş çıkışları incelediğimizde bize ilginç gelecek bir “HDMI IN” girişi bulunmakta. Bu giriş ile başka bir kaynaktan görüntüyü Xbox One üzerine alıp, oradan erişebiliyorsunuz. Mesela diyelim ki Xbox 360’ınız var ve onu Xbox Ona’a HDMI ile bağladınız. Bu sayede Xbox One’ın menüsünden Xbox 360’a erişebiliyorsunuz. Ne kadar gerekli ya da kimler kullanır bilemiyorum tabii ama adamlar yapmış J
Kontrolcüde de yine bazı gelişmeler var. Ergonomi açısından başarılı buldum evet ama Dual Shock 4’e kıyasla biraz hafif kalıyor. Ancak sağlamlık konusunda daha başarılı. Dual Shock 4’ün iki günde analog kaplamalarının soyulması ve arka tuşlardaki tutukluk biraz hayal kırıklığı yaratmıştı. Dual Shock 4’e göre daha ağır bir kontrolcüye sahip Xbox One ve bildiğiniz gibi artık start ve select tuşlarına sahip değil.
Konsollarda Sanal Gerçeklik
Microsoft’un Illumiroom projesi hepimizi heyecanlandırsa da geçtiğimiz aylarda yüksek maliyeti nedeniyle şimdilik raflara kaldırıldığı açıklanmıştı. Öte yandan bu sıralar PC dünyasında Oculus Rift rüzgarı esiyor. Ancak ne yazık ki Oculus Rift yapımcıları net olarak bu teknolojiyi konsollara getirmeyi planlamadıklarını söylediler. Sony’nin Oculus Rift’e rakip olarak yakın zamanda bir gözlük piyasaya süreceğini biliyoruz ama Microsoft tarafında Illumiroom’un iptal olmasından sonra derin bir sessizlik hakim. Umarım bu fırtına öncesi bir sessizliktir ve yakın zamanda Xbox One seferler için de güzel haberler alırız. Yoksa ortalama 6-7 sene olarak biçtiğimiz konsol ömürleri, VR projelerinin tek tek hayata geçmesiyle biraz daha kısalabilir.
Yeni Nesilleri Karşılaştırma
Xbox One Teknik Özellikleri
İşlemci: AMD Jaguar 1,75 GHz - 8 çekirdek
GPU: AMD Radeon 853 MHz - 768 shader
Optik Sürücü: Blu-ray/DVD
Bellek: 8 GB DDR3 2133 MHz
Sabit Disk: 500 GB
Harici Depolama: Mevcut
Güç Kaynağı: Harici
Motion Kontrolcüsü: Kinect 2
Fiyatı: Resmi olarak bulunmuyor ama spot olarak 2000 TL civarında
Playstation 4 Teknik Özellikleri
İşlemci: AMD Jaguar - 8 çekirdek (Sony işlemcinin saat hızıyla ilgili bir açıklamada bulunmuyor)
GPU: AMD Radeon - 1152 shader
Optik Sürücü: Blu-ray/DVD
Bellek: 8 GB DDR5
Sabit Disk: 500 GB
Harici Depolama: Mevcut
Güç Kaynağı: Dahili
Motion Kontrolcüsü: Eye
Fiyatı: 1500 TL
PEKİ YA ARAYÜZ
Xbox One, bünyesinde üç işletim sistemi barındırıyor aslında. Bunlar sırasıyla Xbox’ın oyun kısmını yürüten Xbox OS dediğimiz kısım, Windows temelli ikinci bir kısım ve bu ikisi arasında etkileşimi sağlayan, daha ufak bir kısım var. Bu üçlü, işte bize bir yandan oyunu, bir yandan uzun vadede Windows programlarının bir çoğunu ama şimdilik Skype ya da Internet Explorer gibi şeyleri aynı ekran içinde sunabiliyor.
Evet, Xbox “snap” özelliğiyle ekranınızın yanına ek bir içerik iliştirebiliyor. Bu Skype olabiliyor, tarayıcı olabiliyor, film olabiliyor, karar sizin. Ha burada “Oyunun yanında filmin ne işi var?” gibi bir soru sorabilirsiniz. Doğru, aynı soruyu ben de sordum zaten. Xbox One’ın genel arayüz seçeneği de Windows 8 ile aynı sayılır. “Sayılır” diyorum, çünkü evinde bir yıldan fazladır Windows 8 kullanan birisi olarak bu kadar sıkıntı çekmedim. Menülerin içeriklerinden tutun kategorilere kadar her şey çok dağınık alette. Ana ekrana “pin”lemediğiniz (iğnelemek) takdirde çoğu şeyi kaybediyorsunuz. Ama yolunuzu bulmaya bir kere alıştıktan sonra, çok da zorlamıyor. Sadece belli başlı şeyleri “Uf bu neredeydi ya!” deliliğiyle tecrübe etmeniz lazım. Hayır, kontrol kolunu fırlatmıyoruz televizyona. Ayıp.
Bunun dışında Xbox çok yavaş. Sayfalar hızlı geçse de, uygulamaların açılma / kapanma hızları gerçekten kötü. Kimi zaman 25-30 saniye bekletiyor insanı ki döngüsünün başında kabul edilecek süreler değil bunlar. Tabii bu değerler, programlar açılırsa eğer.
Sıklıkla konsol “Bu programın açılması gereğinden fazla uzun sürdü” diye hatalar verip, sizi çileden çıkarıyor. Bir programı kapamak ayrı bir sıkıntı.
YENİ KINECT
Öncelikle Kinect 2.0’da kamera 1080p’ye çıkmış. Ayrıca sonar benzeri çalışan kızıl ötesi sistemi de oldukça başarılı. Şöyle ki, yüz tanıma sistemi sayesinde, siz gelip koltuğunuza kurulduğunuz anda, ekstra bir şey yapmasanız da hemen sizi tanıyıp oturumunuzu açıyor. İlk Kinect’deki gecikme problemleri de minimuma inmiş durumda. 60ms civarında bir algılama süresi var ama sizi rahatsız etmiyor.
Odada sizden başka birileri varsa söylediğinizi 50 kere tekrar etmek zorunda kalabiliyorsunuz. Ayrıca sistem trollenmeye çok müsait. Oyunun en heyecanlı yerinde biri “Xbox Go Home” dediğinde, “haydeeee” diye ana menüde bulabilirsiniz kendinizi. O yüzden yanınızda kesici ve delici aletler bulundurup, böyle durumlarda seve seve kullanacağınızı arkadaşlarınıza belirtiniz.
Donanım özelliklerinden bahsetmiş olduğumuz bu yeni canavar, korkulu rüyayken kontrol altına alınabildiği için eğlenceli bir alete dönüşmüş durumda. Ama gelecek mi? Hayır. Yine de İngilizce konuşabilen insanlara yardımcı olacağı kesin. Xbox One menülerindeki neredeyse her şeyi Kinect’le kontrol edebiliyorsunuz. Zaten kameraları ve mikrofon sistemiyle yeterince iyi, bir de kalibrasyon yaptığınız takdirde işini bayağı iyi yapıyor. Film izlerken, oyunda ek iş yaparken falan ortamı şenlendiriyor.
Ama İngilizce yapıyor, bazen aksanınızı anlayamadığından yapamıyor. Ana diliniz değil zaten, Xbox One da Türkçe olmuyor. Olsa iyice karışacak kafa zaten. Arayüz kontrolü konusunda kontrol kolunu kenara bırakmanıza tümüyle sebep olamıyor ama sağlam destek oluyor.
SmartGlass konusuna da kısaca değinelim. Zaten iOS ve Android’de resmi çıkış ülkelerinden hesabınız yoksa, uygulamayı bulamıyorsunuz. Windows Phone derseniz, zaten hesap değiştirme şansınız yok. O nedenle imkânlar kısıtlı.
Sisteme bağlanabilmek için PS4’te olduğu gibi aynı ağda olmanız gerekiyor, sonrasında kontrol kolunun yerini alabilir, menülere bakabilir, sistemde işleyenleri görebilirsiniz. Şimdilik çok büyük bir artısı olmasa da, “istemem yan cebime koy” dediklerinizden.
YAYIN VE VİDEO İŞLEME
Bunun için Twitch desteği ve Upload Studio programları var. Konsol, son beş dakikanızı kaydedebiliyor, Bütün bu işlemi ise Kinect ile yapmak zorundasınız. Ya da Game DVR’ı açıp, oradan bir aralığı belirleyebiliyorsunuz.
Videoyu alınca, yolunuz Upload Studio’ya düşüyor. Bu sistem, PS4’e göre daha gelişkin. Beş farklı klibi alabiliyor, üstüne ses ekleyebiliyor, Kinect ile ek görüntü koyabiliyor, son olarak anlamsız gibi gelse de temalarla süsleyebiliyorsunuz. Yani çok da kötü çalışmıyor Upload Studio. Tabii Xbox One’ın kilitlenip kalmalarını saymazsanız.
Twitch konusuna hiç girmeyelim en iyisi. Xbox Live Gold, Xbox One’ın en sevdiği kavram. Eğer yoksa, bırakın yayın yapmayı yayın izlemek bile imkansız. Bence doğru ifade için bu kadarı yeterlidir.
“SİZE HİZMET ETMEK İÇİN VARIM”
Peki, gittiniz ve aldınız bir adet Xbox One. Bu aletle neler yapabiliyoruz? Oyun kısmını bir kenara bırakırsak (oyun konsolu için edilen laf işte) Xbox One kendisini tanımladığı şekliyle bir “Oturma odası eğlence sistemi”.
Öncülünün aksine Xbox One’da bir Blu-Ray sürücü bulunmakta.Yani artık konsolda blu-ray filmler izleyebiliyorsunuz. Bunun dışında kullanabildiğindiğiniz ve detayları önceki sayfalarda olan bir HDMI In var. TV özelliğindeki uydu alıcınızı bağladığınız bu kısımda eğer alıcı destekliyorsa durdurma, ileri sarma, geri sarma, sesi açıp kapama gibi sistemleri kullanabiliyorsunuz. Tabii Türkiye’de bu hizmetler her uydu alıcı sisteminde çalışmıyor, bilginize.
Gelelim canımızı sıkan konulara. Öncelikle “yeni nesil” konsollar önceki neslin yapabildiği USB’den müzik çalma, video oynatma ya da en azından içeriğini kurcalayabilme becerilerinden mahrumlar. Ayrıca ikisi de, müzik CD’si bile taktığınızda bunu çalamıyor, nasıl bir komedidir bu böyle?
İş videoya geldi mi, Hulu, Netflix ya da Amazon gibi hizmetler var. Ama bize değil. Türkiye’den bağlanamıyorsunuz o nedenle bu tür hizmetlerin heyecanına kapılmayın. Ama YouTube var en azından, değil mi?
Aslında, eğer Xbox Live Gold’unuz yoksa o da yok. Skype’ı kullanmak istediğinizde bile sistem sizden Gold hesap istiyor. Skype yahu, hani “ücretsiz” şekilde insanlarla iletişim kurmanıza yarayan şu ünlü sistem.
Elinizi nereye atsanız, karşınıza çıkan şey hep “Gold hesabınız yoksa üzgünüz” tavrı. E ama, ben azıcık gezseydim, kurcalasaydım? En azından oyun demolarını indirmek için Gold’a ihtiyaç yok. Ya da maillere bakmak için. Bardağın dolu tarafı?
Son olarak, içerisinde bir Internet Explorer olduğunu (vurmayın, durun) ve aleti açmadan evvel USB’den klavye bağladığınız takdirde kullanılabilir olduğunu belirtmemde fayda var. Çünkü Kinect bir yere kadar yardımcı olacak, özellikle Türkçe sitelerde.
OYUN KONSOLUYDUN SEN
Nihayetinde Xbox One oyun için kullanılacak alındığında. Peki ne var ne yok? Şu anda piyasada konsola özel oyunlar Crimson Dragon, Dead Rising 3, Forza Motorsport 5, Killer Instinct, Ryse: Son of Rome, Xbox Fitness, Halo: Spartan Assault, P. Vs Z. Garden Warfare ve Titanfall. Bunun dışında multiplatform oyunları da bulabiliyorsunuz. Ufukta ise konsola özel heyecan yaratabilecek isimler Quantum Break, Halo, Gears of War ve D4. Ama hiçbirinin çıkış tarihi belli değil.
NEREDEN NASIL ALINIR?
Microsoft pazarlama stratejileri konusunda çok keskin çizgileri olan bir marka. Bunu da yeni nesil konsolları çıktığı halde ülkemizde hala Xbox 360’ı pazarlamaya çalışmalarından anlayabiliyoruz. 360 satışları belli bir başarıyı yakalamadan ne yazık ki Xbox One’ın ülkemize resmi olarak gelmesi bir hayal gibi görünüyor. Fakat bu konsola ulaşamayacağımız manasına da gelmiyor. Xbox One almak istiyorsanız öncelikli tercihiniz yurtdışı yolculuğunda bunu gerçekleştirmek olmalı. Yahut yurt dışına gidip-gelen bir yakınınızdan isteyebilirsiniz. Bunun dışında ülkemizde ürünü spot olarak bir çok noktada bulmak mümkün. Şu anda Türkiye’de 1500-2000 TL arası, ama yurtdışından daha ucuza gelecektir. Kadıköy ve Eminönü semtlerinde yer alan elektronik dükkanları ilk tercihleriniz olmalı. Kendi imkanları dahilinde sundukları garanti hizmeti oldukça önemli. İnternet üzerinden başta Gittigidiyor, n11, Sanalpazar gibi siteler olmak üzere bir çok sitede bulabilirsiniz. Ama bunlar da spot ürünlerden daha pahalıya gelebilir. Sahibinden ya da Donanımhaber gibi güvenilir sitelerden ikinci ellerini bile bulmanız mümkün. Ama genel olarak önerimiz fazla heyecana kapılmayıp en azından yaza kadar beklemeniz yönünde.
