Psychonauts’ın Başarılı Başarısızlık Öyküsü

Psychonauts hakkında ne düşünüyorsunuz, bilmiyorum. Oyungezer’in Şubat 2009 sayısında ücretsiz olarak sunduğumuzda (reklamları izlediniz) gelen geçmiş yorumlara ve forumlara baktığımda bu oyunu hiç sevmeyen, hatta nefret eden pek çok oyuncu olduğunu görüyorum. Ama bir de benim gibi onu el üstünde tutan ve hiçbir bölümünün bir öncekine benzememesini, insanların beyinlerine girebilme fikrini ve tabii ki Tim Schafer’ın mizahi dehasını son derece takdir eden, çok seven kişiler de var. O nedenle Psychonauts 2 duyurulduğunda sevinenlerin sayısı hiç de az değildi.

Ancak bugünkü popülaritesinin aksine çıktığı yıllarda yeterince ilgi görememişti Psychonauts. Aldığı onca olumlu puana rağmen satış rakamları da (tıpkı bir başka klasik olan Grim Fandango gibi) beklenenin altında kalmıştı. Hatta neredeyse Double Fine macerasının başlamadan sona ermesine neden olacaktı. Şimdiyse, oyunun çıkışının üstünden 10, stüdyonun kuruluşunun üstünden ise 15 yıl geçmişken “bir klasik” sayılıyor. Acaba zamanının çok ötesindeki bir oyun muydu, diye merak etmeden duramıyor insan.

Peki… bunca yıldır bu başarılı başarısızlık öyküsünü öyle ya da böyle duyuyor, biliyoruz. Bilmediğimiz şeyse Tim Schafer’ın ta stüdyonun kuruluşunun ilk günlerinden itibaren hemen hemen her şeyi videoya aldığı… Stüdyonun nasıl kurulduğu (ki kurulmak derken eşyaların taşınması ve inşasından bahsediyorum), yaşanan zorluklar, 2000’li yıllarda bir oyun stüdyosunun nasıl göründüğü, 15 yıl içinde Tim ve diğer yapımcıların nasıl değiştiği, Psychonauts fikrinin nasıl ortaya çıktığı, nelerin değiştiği… Tüm bunlar 3 bölümlük, belgesel tadındaki bir video serisinde toplanmış.

İlk videoda 2000 yılında Tim’in ne kadar zıpır, hatta biraz fazla kendinden emin göründüğüne şahit oluyor, kendi stüdyosunu kurmanın gururunu yaşadığını görüyoruz. Bunun yanı sıra Psychonauts için resmen bir defter dolusu not tuttuğuna tanık oluyoruz. Oyunun çıkış noktası ise bir hayli ilginç: Full Throttle. Meğer Tim ilk olarak o oyunda düşünmüş insanların zihinlerini ve rüyalarını keşfe çıkmayı. Ama LucasArts bu fikri uygunsuz bulduğu için onaylamamış. Bir diğer çıkış noktasıysa programcılardan birinin Tim’e “Senin dünyanda gökyüzü ne renk?” diye sorması…

Sonraki videolarda ekibin ne kadar çok çalıştığına, gecelerini stüdyoda geçirdiğine (oyunun yapımı 4 yıl sürmüştü) ve hata ayıklamak için ne denli uğraştıklarına şahit oluyoruz. Eh, o zaman Steam gibi anında yama yayınlayıp oyunlarınızı düzeltebileceğiniz platformlar yoktu tabii ki. Ne kadar hatasız çıkarsanız o kadar başarılı olurdunuz.

Microsoft’un oyun departmanı başkanı Ed Fries’ın istifa etmesiyle oyunlarının bir anda iptal edilmesi, Tim Schafer’ın tüm masrafları cebinden ve borç alarak karşılaması, tam her şey bitti derken Majesco ile anlaşmaları gibi daha bir çok detay var videolarda. Microsoft’un oyunu iptal etme sebebiyse bir hayli enteresan: “Senaryosu orijinal değil, çocuksu ve aşırı derecede karmaşık. Çoğumuz şakaları anlamadık, diğerlerimizse mizah anlayışını beğenmedi ve ek olarak pek çok kişi mizahi yapısının oyunun tekrar oynanabilmesine engel olacağını düşünüyor. Mizah dozu azaltılmalı ve hemen anlaşılacak hâle getirilmeli.”

Bu videoları çok fazla kişinin izlemeyeceğini biliyorum ama yine de böylesine güzel ve de ender rastlanan bir çalışmayı da görmezden gelmeye gönlümüz razı olmadı. Tim’in son videoda dediği gibi: “Bu çekimleri ancak 20 yıl kadar sonra bir dokümanter yaparsak kullanırız.” O zaman etrafındaki herkes ona gülmüş ama o dediğini sahiden de yaptı… O hâlde bize de paylaşmak düşer. Umarım sizler de izlerken keyif alırsınız.