İnceleme: The Sims 4

GERÇEK EVCİLİK BU DEĞİL

Bu yazı daha önce Oyungezer dergisinde yayınlanmıştır.

Bir zamanlar uğruna aylar harcadığım devasa online oyunlara, Ultima Online'a, Diablo 2'ye bakınca şaşırıyorum açıkçası. Onca zaman içinde bolca kitap okuyup, bolca çizip, tasarlayıp yeteneklerimi ve kendi “seviyemi” geliştirmektense muhtemelen 1-2 yıl içinde adını bile hatırlamayacağım bir sanal varlık için çalışmayı tercih etmişim. Bu manada bakarsak, The Sims 4 de Ultima'dan, Diablo'dan çok da farklı bir oyun değil. Size ait olmayan hayatları izleyip, o hayatı yaşayanlar adına kararlar verip onları geliştirmeye çalışıyorsunuz. Ne zamana kadar? Muhtemelen siz sıkılana veya The Sims 5 çıkana kadar.

sims-4-1

Simler artık daha canlılar, duyguları var ve mimikleriyle bunları göstermekten kaçınmıyorlar.

Yine de Sims 4'ü diğer geliştirme, seviye atlatma oyunlarından ayıran bir yanı var. The Sims yaşam üzerine bir oyun. Kendince kazanmanın olmadığı, kötülerin her zaman cezalarını bulmadıkları bir dünyayı taklit etmenin çekiciliğine sahip. Ölmek nedir bilmeyen, her zaman daha iyi eşyalar için savaşan, duyguları ve istekleri olmayan bir savaş avatarını değil, insanları oynuyoruz çünkü. Daha doğrusu bu durumda hepimiz birer Simiz. Simlerin acayip amaçları yok. Hayalleri ve arzuları var, iyi ya da kötü olmayı seçebiliyorlar ama nihai amaçları hep aynı. Yaşamları olarak gördükleri bu kısa süreyi mutlu geçirmek istiyorlar. Kusurları olan bu varlıkları izlemek, ne olacaklarına değil nerede olduklarına bakmak işte bu yüzden bu kadar eğlenceli. Kötü de olsalar, takıntıları da olsa, aldatsalar da, sevseler de bunları iyi veya kötü oldukları için değil mutluluğa duydukları açlık için yapıyorlar.

sims-4-2

Yeni karakter yaratma ekranı sayesinde çok farklı özelliklere sahip Sim'ler yaratmak mümkün.

Oyun hakkında uzun uzadıya yazacağım ama şunu en başından belirtmek istiyorum; The Sims 4 çeşitli nedenlerden dolayı eski oyunlara göre fazla kusuru, bir o kadar da eksiği olan bir oyun. Ve aynı zamanda, serinin en duygusal oyunu.

YAŞAM TERCİHİ: OYUN ELEŞTİRMENİ

Oyuna başlar başlamaz Sims'in alışılageldik temiz arayüzü ve artık “Sims yeşili” olarak markalaşmış o ton karşılıyor bizleri. İlk etabımız olan karakter yaratma kısmı işin en kolay ve aynı zamanda en uzun süren kısmı. Daha ne olduğunu anlamadan müstakbel Siminizin nasıl gözükeceği, kilolu mu yoksa tıfıl mı görüneceği, eşi, çocuğu olup olmayacağı gibi sorunlarla uğraşıyor bulacaksınız kendinizi. The Sims 4'ün daha yeni ve daha önemli bir oyun olduğu hissini ilk olarak burada hissedeceksiniz. Karakter geliştirme ekranı eskiye oranla çok daha detaylı. Kafanızdaki Simi, kendinizi veya arkadaşlarınızı yaratmak istiyorsanız, ihtiyaç duyacağınız tek şey zaman çünkü. Geri kalan her şeyi oyun elinize tutuşturuyor. İyisiyle kötüsüyle bir tip belirledikten sonra karakterin özelliklerine karar vermek gerekiyor. Her ne kadar hedef sistemi eski oyunlarla benzerlik gösterse de işin içine duygular girdiği için ortalık biraz karışık. İlk olarak bir hedef seçip Siminizin hayattaki amacını belirlemeniz gerekiyor. Buna ek olarak da 3 tane de yan özellik seçince hayata atılmaya hazır hale geliyoruz.

sims-4-3

Bu Sim'in mutsuz olduğunu anlamak için durumuna bakmanız gerekmiyor.

Özellikler özünde eskiden de olan şeyler ama bunların bir kısmı artık doğrudan duygu sistemine hitap ettiği için daha dikkatli seçimler yapmak gerekiyor. Duyguları, hayatta da olduğu üzere Simlerin kararlarına, hareketlerine etki eden durumlar olarak açıklayabiliriz. Örneğin “Kötü” özelliği almış bir karakter sinirlendiğinde veya iş hayatı istediği gibi gitmediğinde kötülük yapmak isteyebiliyor. Bu durumda romantik bir yemek veya dostça bir sohbet çok farklı yerlere varabiliyor. Bunları tabii iyiye kullanmak da mümkün. Örneğin “şapşal” Simimin, nahoş durumlardan sevimlilik yaparak kurtulduğu bolca an oldu.

sims-4-4

Bara gitmek sosyalleşmek için oldukça iyi bir yol. Çok sayıda eğlenceli aktivite de var.

Karakterlerimizi de tanımladığımıza göre artık yavaş yavaş oyuna başlamak uygun olacak sanırım. Önceki oyunlardaki bütün Simlerim oyun oynayıp evden çıkmamayı tercih eden asosyal varlıklara dönüştüklerinden, bu kez evli bir çift yaratmaya karar verdim. Kafamdaki senaryoda üniversiteyi bitirip hayata atılmış bu ikilinin de en alt basamaktan başlayıp giderek daha zengin ve dolu bir hayata adım atmalarını gözlemlemeyi planlıyordum. Çiftimiz daha güzel gözüken daha dolu evlere geçmek için bolca çalışıp uğraşacaklardı. Bir de üstüne, ölmeden bir çocuk yapıp mürüvvetlerini de görmek istiyordum. Fakat gerçek hayatta olduğu üzere, istekleriniz ne kadar basit ve insani olsa da ne yazık ki işler pek umulduğu gibi gitmeyebiliyor.

sims-4-5

Simlerin arkadaş olması için benzer özellikleri olması gerekmiyor. İyi anlaşşsınlar yeter.

Henüz başlamadıysanız hepinizin eninde sonunda mecbur kalacağı "uyan, işe git gel, yemek ye, uyu" sendromu Sims 4'te de hemen oyunun başlarında sizi buluyor olacak. Zaten herkes işe gittiğinde boş evle baş başa kalma durumunu herhalde bir TheSims oyuncuları, bir de ev hanımları anlayacaktır. Neyse ki ev boşken, insanın mahallesini ve çevresini biraz daha tanıyıp inceleme şansı buluyoruz. The Sims 4'ün mahalleleri eskisine oranla çok daha canlı ve hareketli. Evinizin bulunduğu mekâna bağlı olarak, sokakta koşan, spor yapan insanlar, çevredeki bitkileri yetiştiren Simler göreceksiniz. Bazen durup aralarında konuşup laflayabiliyorlar veya ciddi tartışmalar olabiliyor. Siz de Siminizi sokağa çıkarıp insanlarla tanışabiliyorsunuz. Eski Sims oyunlarında bunun için sosyal alanlara gitmek daha iyiydi, böylesi daha kolay olmuş. Yoldan geçen ve tipini, duruşunu beğendiğiniz birini görünce hop yanına koşup tanışıveriyorsunuz. Keşke hayatımızda da yeni insanlar tanımak bu kadar kolay olsaydı.

EKSİK BİR ŞEY Mİ VAR HAYATIMDA?

The Sims 4'ün varoluş nedeni biraz da, geçmişi ilk oyuna dayanan altyapıyı değiştirip daha çok seçenek ve geliştirmeye imkan vermek. Sorun şu ki, yıllardır üzerine yapılan eklemelerle nihayet dopdolu hale gelen bir oyunun yerine bire bir aynısını, daha da önemlisi öncekinin son halinden daha fazla içeriği koymak eldeki formülle mümkün değil. Sims 4 hiç de fena bir oyun olmadığı halde şu an daha ilk gününde. Yani önceki oyunlardan alışıp da, eksikliğini hissedeceğiniz bir dolu özellik var. Misalen iyi kötü elinize biraz para geçti diyelim, evinizi genişletmek veya en azından bir iki eşya koymak istiyorsunuz. Hatta diyelim ki bastınız simeonlarınızı, aldınız yepyeni bir televizyon. Eviniz dar olsa da artık çözümsüz değilsiniz. Kim demiş iki duvar arasına televizyon konulmaz diye? The Sims 4'ün sıfırdan, yepyeni bir altyapıyla karşınıza çıkmasının en önemli artısını burada göreceksiniz. Eskiden tekli karelerden oluşan yerleştirme sisteminden farklı olarak, artık her karenin içinde ekstra dört minik kare daha var. Bu da istediğiniz yere, tam istediğiniz şekilde eşya koyabileceğiniz anlamına geliyor. Dahası çaprazlama yerleştirmeler de bu sayede çok rahatlamış. Bu sistemin ne yazık bir de götürüsü var. Eskiden olduğu gibi evin zeminiyle oynamak, kale gibi yükselen yapılar veya tümsekler yapmak artık mümkün değil.

sims-4-6

Karakter yaratma ekranı eskisine oranla fazlasıyla detaylı. Gözün üstündeki kaşın dahi hesabını sorabiliyorsunuz.

Diyelim ki her şey güzel gidiyor, işiniz için gereksinimleri yerine getirdiniz, terfiler ardı ardına geliyor. Sırada elbette ki en baştan hedeflediğim gibi, Simim ölüp gitmeden önce bir çocuk yapmak var. Çocuk sistemi de altyapı desteklemediği için biraz değişmiş. Bebeklerin, eve alınan eşyalardan çok da farkları yok. Sadece eve gelmeleri için belirli “görevleri” yerine getirmeniz gerekiyor. Bebek büyüyünce çocukluktan normal insanlığa biraz hızlı atlıyor fakat. Artık çocuk ve yetişkin arası bir dönem olmaması fazlasıyla garip olmuş. Bunun üstüne Sims dünyası da parçalara bölünmüş durumda, evden çıkıp da bir başka eve girmek için bile yükleme ekranıyla boğuşmak zorunda kalıyorsunuz. Süreler çok uzun değil ama insanın evden çıkası gelmiyor. Bu sorun birden fazla Simin yaşadığı bir aileyi kontrol ediyorsanız özellikle can sıkıyor. Bir tanesiyle bara veya spor salonuna gitmişken diğerini kontrol edememek, veya döndüğünüzde evi darmadağın halde bulmak haliyle çok hoş bir duygu değil. Dahası artık sizinle birlikte yaşlanan bir dünya da yok. Komşunun genç kızını hatırlıyor musunuz? O kız ne yazık ki hiçbir zaman büyüyüp torun torba sahibi olamayacak. Zira oyunda mahalleler ve karakterler aynı kalırken, yalnızca siz yaşlanıyorsunuz. Bir de, alakasızca buraya sıkıştırmak istiyorum: Bulaşık makinesi bile eklenmemiş oyuna yahu!

sims-4-7

“Uzay gemimi görmek ister misin?” sorusu şaka değildi.

Oyunun canımı sıkan bir diğer yanı da mikro görevlerle oyuncuyu yönlendiriyor olması. Örneğin yeni bir Simle tanıştım, onu dışarı çıkarıp tanımak, tanışıklık seviyesini biraz daha ilerletmek, kimyamız tutarsa flörtleşmek istiyorum. Sims'in mantığına göre, randevumun mükemmel geçmesi için en az iki kere öpüşmem, bir kere elini tutmam gerekiyor. Niye ki böyle şimdi? Yani niye "iyi randevu" kavramının karşılığı iki öpüşme, bir el ele tutuşma oluyor ki? Özellikle doğru dürüst samimiyetim olmayan birini dışarı çıkarıyorsam niye öpüyorum? Bu yaklaşım attığınız hemen her adımda sizi kısıtlayacak ve bir koridora hapsedilmiş gibi hissetmenize neden olacak. Sonuç olarak ucunda ödüller olan küçük görevlerle oyuncunun yönlendirilmeye çalışılması benim pek hoşuma gitmedi açıkçası. Örneğin, mutsuzsam ve gidip birine sarılırsam 20 simoleon alıyorum. Neden ama yani? O kadar şahane, aklı, fikri, zekâsı, mantığı olan Simler yapmışsınız. Yangın çıkmadığı veya cihazlar bozulmadığı sürece mis gibi yaşayıp gidiyorlar. Belki de ben onların sonunun ne olacağını görmek istiyorum. Neden sonu mutlu bitmeyecek hareketler yapmaya zorluyor ki bu oyun beni? Yapımcılar belli ki Simlere karışalım istiyorlar ama bunun biraz da tercih meselesi olduğunu düşünmeleri gerekirdi.

sims-4-8

İnşa ve yerleştirme eskiye oranla son derece detaylı. Kafanızdaki evi yapmak için sizi tutan fazla şey olmayacak. Yeter ki içinde havuz olmasın.

The Sims 4 bu haliyle sağlam temelleri olan zayıf bir oyun olmuş. Karakter etkileşimleri ve yaşayış şekilleri, sağlamlaşan yapay zeka ile Simlerimizin kendilerine iyi kötü bakabilmeleri güzel hoş ama ne yazık ki yeterli değil. İçerik zengini Sims 3'ün ardından neredeyse ilk oyundan bile daha az özelliğe sahip bir Sims'in oyunun hayranlarının beklediği şey olduğunu sanmıyorum. Her şeye rağmen, içinizdeki Sims ateşi hâlâ yanmaya devam ediyorsa veya uzun zamandır bu tarz bir oyun oynamadıysanız The Sims 4'ten fazlasıyla zevk alacağınıza eminim. Ama The Sims 3'ü genişleme paketleriyle oynamış oyuncuların dördüncü oyuna geçmeleri için şu an fazla bir neden yok. Daha şık grafikler ve karakterlere eklenen ruh dışında ortalık boş. Belki yakında başlayacak olan ek paket sağanağına kadar bekleseniz iyi olur. İnşa edilen The Sims 4 altyapısının ileride muazzam bir Sims deneyiminin kapısını açacağından şüphem yok ancak bunun için bolca içerik ve zaman gerekiyor. Ve anlaşılan o ki yapımcılar bu ikisini bol keseden kullanmak istememiş.

NOT